ทุกวันนี้การ Doom Scrolling หรือการไถหน้าฟีด พร้อมๆ กับกดดูสตอรี่ของใครต่อใครในอินสตาแกรมไปเรื่อยๆ กลายเป็นรูปแบบพฤติกรรมที่เชื่อว่าใครหลายคนทำกันเป็นเรื่องปกติ นับตั้งแต่วินาทีที่ตื่นนอนยันเข้านอน เสมือนเป็นส่วนหนึ่งของกิจวัตรประจำวันไปแล้ว

Someone liked your story…
ชวนสำรวจพฤติกรรมเสพติดการดูสตอรี่ IG ตัวเองซ้ำๆ ของคนยุคนี้ที่อาจหมายถึงความต้องการ ‘รีเช็ก’ คุณค่าในตัวเอง ผ่านการมองเห็นของคนอื่น

ทุกวันนี้การ Doom Scrolling หรือการไถหน้าฟีด พร้อมๆ กับกดดูสตอรี่ของใครต่อใครในอินสตาแกรมไปเรื่อยๆ กลายเป็นรูปแบบพฤติกรรมที่เชื่อว่าใครหลายคนทำกันเป็นเรื่องปกติ นับตั้งแต่วินาทีที่ตื่นนอนยันเข้านอน เสมือนเป็นส่วนหนึ่งของกิจวัตรประจำวันไปแล้วการไถดูสตอรี่ของใครๆ ไปเรื่อย ไม่ว่าจะเพราะต้องการเห็นชีวิตของคนอื่น รับรู้ความเคลื่อนไหวของเขา หรือมาจากอาการ Fear Of Missing Out ที่ทำให้กลัวว่าจะพลาดเรื่องอะไรไปก็ตามนั้นถือเป็นเรื่องเข้าใจได้ และเป็นเรื่องธรรมดามากๆ ของวิถีในโลกโซเชียลฯ แต่สิ่งที่น่าสังเกตก็คือ กลับเป็นตัวเรานี่แหละที่เฝ้าดูสตอรี่ไอจีที่โพสต์ไปแล้วของตัวเองซ้ำๆ วนๆ อยู่อย่างนั้นตลอดเวลา &nbsp;พฤติกรรมที่เราวนดูสตอรี่ตัวเองซ้ำแล้วซ้ำอีก เช็คอยู่นั่นจนกว่าจะครบ 24 ชั่วโมงนี้เอง ที่อาจชวนให้หลายคนสงสัยว่านี่น่ะมันเข้าข่ายพฤติกรรมของพวก Narcissism หรือว่าเป็น Self-obsessed ที่ทำให้เกิดอาการหลงตัวเองมากเกินไปหรือเปล่านะ &nbsp;อย่าเพิ่งรีบโทษตัวเองไป เพราะจริงๆ แล้ว พฤติกรรมวนดูสตอรี่ของตัวเองบ่อยๆ สามารถอธิบายได้ทั้งในทางวิทยาศาสตร์ จิตวิทยา และสังคมวิทยาเป็นธรรมดาของมนุษย์ที่ต้องการได้รับประสบการณ์อะไรก็ตามที่ทำให้รู้สึกดี มีความสุข ซึ่งการกดวนดูสตอรี่ตัวเองซ้ำๆ ก็ทำให้เห็นว่าใครกันบ้างที่เข้ามาดู ใครบ้างที่มีรีเเอ็กชั่นกลับมา ใครกดหัวใจ เขาคอมเมนต์ว่าอะไรบ้าง แล้วเขาเป็น ‘คนนั้น’ คนที่เราอยากให้เข้ามาดูด้วยหรือเปล่า ฯลฯ สิ่งเหล่านี้คือฟีดแบ็กที่เราคาดหวังว่าจะได้รับจากโซเชียลฯ และมันทำงานกับสมองของเราอยู่ตลอดเวลา&nbsp;กล่าวคือ เวลาได้รับฟีดแบ็ก ในทางวิทยาศาสตร์ สมองจะหลั่งสารสื่อประสาทโดปามีนที่ช่วยให้เรารู้สึกฟิน เหมือนได้รับ Reward แต่ก็สามารถทำให้เราเสพติดการได้รับ Reward นี้ได้พอๆ กับการติดยาเสพติดหรือแอลกอฮอล์เลยทีเดียว แล้วเมื่อสมองจดจำว่าอะไรที่ทำให้มันได้รับ Reward มันก็จะพยายามหาความรู้สึกดีแบบนั้นอีกไปเรื่อยๆ นั่นเป็นเหตุผลหนึ่งที่ทำให้เรารู้สึกดีเหลือเกินเวลาเปิดดูสตอรี่ของตัวเองซ้ำแล้วซ้ำเล่า แล้วพบว่าได้รับฟีดแบ็กตามที่คาดหวังนั่นเอง &nbsp;การวนดูสตอรี่ตัวเองซ้ำๆ ยังอาจอธิบายได้ในเชิงสังคมวิทยาเช่นกัน ด้วยแนวคิดของ Erving Goffman นักสังคมวิทยาชาวแคนาดา ผู้ซึ่งกลางยุคศตวรรษที่ 20 เคยนำเสนอทฤษฎี The Presentation of Self in Everyday Life ซึ่งบอกว่ามนุษย์นำเสนอตัวตนให้คนอื่นได้เห็น ได้รู้จัก ผ่านท่าทาง ภาษา หรือการเเต่งกาย ฯลฯ เหมือนกับการ ‘แสดงละคร’ อยู่บนเวทีให้คนอื่นดูอยู่ตลอดเวลา ผ่านบทบาทที่แต่ละคนมีไม่เหมือนกัน แบ่งออกเป็น 2 ด้าน คือ Public Lives ชีวิตที่เราแสดงต่อสาธารณะ เปรียบเหมือน Front Stage และมี Private Lives หรือชีวิตส่วนตัวเป็น Backstage ที่ไม่ได้โชว์ให้ใครเห็นนั่นเอง&nbsp;สิ่งที่ต่างออกไปจากยุคของ Goffman ก็คือ พอเวทีที่ว่ากลายเป็นพื้นที่โซเชียลมีเดีย การแสดงละครของเราๆ กลับได้ทำลายเส้นแบ่งระหว่างชีวิตหน้าม่านกับชีวิตหลังม่าน ซึ่งก็คือพื้นที่ส่วนตัวของเราลงไปโดยสิ้นเชิง และทำให้ชีวิตในโลกเสมือนกับ ‘IRL’ (In-real-life) ทับซ้อนกันจนบ่อยครั้งเราก็อนุญาตให้คนอื่นๆ เข้ามาเห็นพื้นที่ Backstage ชีวิตส่วนตัวผ่านการโพสต์ผ่านสตอรี่ ซึ่งการเผยชีวิตด้าน (เกือบ) ส่วนตัวของเรานี้เอง อาจยิ่งเพิ่งความรู้สึกคาดหวังจะได้รับการยอมรับในตัวตนที่เข้มข้นรุนแรงมากขึ้นไปอีก&nbsp;การที่เราดูสตอรี่ของตัวเองซ้ำๆ ไม่ได้เพื่อเป็นการอยากรู้ผลลัพธ์จากคนอื่น ซึ่งก็คือผู้ติดตามและไม่ได้ติดตามของเราเท่านั้น แต่ยังเป็นการที่เรา ‘รีเช็ก’ ภาพลักษณ์ของตัวเองที่มีต่อสังคม และทำให้รู้สึกว่าไม่ได้อยู่ตัวคนเดียว จากการได้รับซับพอร์ตในเชิงบวกจากคนอื่นๆ ด้วย ซึ่งรากของพฤติกรรมนี้ก็มีอยู่ในตัวเรามานานแล้ว ตั้งแต่ในสมัยก่อนที่มนุษย์ต้องการการยืนยันความมั่นใจในชนเผ่า ในกลุ่มคนของตัวเองเพื่อความอยู่รอด นั่นจึงเป็นเหตุผลว่าทำไมเซ้นส์ของการ ‘หาที่ยืน’ ในสังคมของเราถึงได้เข้มข้นนัก&nbsp;เมื่อเป็นแบบนั้น สิ่งที่ต้องระวังก็คือ การยืนยันตัวตนของเราผ่านโลกโซเชียลฯ อาจเป็นแค่ ‘Artificial self-esteem boost’ หรือการสร้างความมั่นใจให้ตัวเองแบบ ‘สังเคราะห์’ ขึ้นมาเท่านั้น จากการมองเห็น และ ‘ความเห็น’ ของคนอื่น ไม่ใช่ความมั่นใจที่เกิดขึ้นจากภายในของเราจริงๆ &nbsp;ในเชิงจิตวิทยา ดร. Elena Touroni นักจิตวิทยาการปรึกษาผู้ทำงานในลอนดอนอธิบายว่า เหตุผลที่คนเราถึงหลงใหล หมกมุ่น หรือถึงขั้นเสพติดกับความคิดที่ว่าคนอื่นจะมองเราอย่างไร โดยเฉพาะภาพลักษณ์ภายนอก นั่นเพราะเป็นธรรมชาติของมนุษย์ที่จะต้องการการยอมรับจากคนอื่นอยู่เสมอ ขณะเดียวกันก็กลัวการถูกปฏิเสธด้วย และถึงแม้พฤติกรรมการวนดูสตอรี่ตัวเองซ้ำๆ จะไม่ได้ทำให้เรากลายเป็นคนหลงตัวเองขนาดนั้น แต่ก็อาจเป็นตัวบ่งชี้ได้ว่า เรากำลังขาดความมั่นใจในตัวเอง รู้สึกว่าตัวเราด้อยคุณค่า และพยายามที่จะเเสวงหาคุณค่าจากสิ่งภายนอกได้เหมือนกัน&nbsp;“จริงๆ แล้วความปรารถนาที่จะแชร์ จะเล่าเรื่องตัวเองที่มาพร้อมกับความคาดหวังการสนับสนุนในเชิงบวกนั้นเป็นเรื่องปกติมากๆ แต่มันจะไม่ค่อยดีนัก หากเราต้องการที่จะได้รับการยืนยันคุณค่าจากโลกภายนอก หรือ External Validation อยู่ตลอดเวลา เพื่อที่ตัวเองจะได้เติมเต็มความรู้สึกดี เพราะนั่นอาจใกล้เคียงกับการรู้สึกด้อยค่าในตัวเอง และมันไม่เฮลธ์ตี้สักเท่าไร คุณค่าจริงๆ ควรมาจากภายในตัวเราเองมากกว่า” ดร. Elena Touroni นักจิตวิทยาการปรึกษา กล่าว&nbsp;นอกจากนั้นแล้ว ถ้าเราเอาแต่พยายามคิดหาว่าแง่มุมไหนในชีวิตที่จะกลายมาเป็น ‘คอนเทนต์’ ที่บอกให้โลกรับรู้อยู่ตลอดเวลาได้บ้าง เเปลว่าเราไม่ได้กำลังอยู่กับความเป็นจริง แต่กำลังอยู่ในบับเบิลบางอย่างซึ่งอาจจะเป็น ‘Illusion’ ของตัวเองที่คอยแต่รีเช็กว่าคนอื่นจะคิดอย่างไรกับเรา จะมองเราอย่างไร และการฝากคุณค่าของตัวเราไว้กับความคิดความเห็นของคนอื่นนั่นแหละที่อาจส่งผลต่อสุขภาพจิตเราแน่ๆ ในระยะยาวอ้างอิง<a href="https://www.cosmopolitan.com/uk/body/health/a33642965/watch-own-instagram-story-self-esteem/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.cosmopolitan.com/uk/body/health/a33642965/watch-own-instagram-story-self-esteem/</a><a href="https://sea.mashable.com/culture/9317/why-is-it-so-tempting-to-rewatch-your-own-instagram-story" rel="noopener noreferrer noopener noreferrer" target="_blank">https://sea.mashable.com/culture/9317/why-is-it-so-tempting-to-rewatch-your-own-instagram-story</a><a href="https://themomentum.co/ruleoflaw-dramaturgy/" rel="noopener noreferrer noopener noreferrer noopener noreferrer" target="_blank">https://themomentum.co/ruleoflaw-dramaturgy/</a><a href="https://medium.com/cognitive-neuroeconomics/why-social-media-is-so-addictive-the-science-behind-dopamine-and-reward-a276d123dc61" rel="noopener noreferrer noopener noreferrer noopener noreferrer noopener noreferrer" target="_blank">https://medium.com/cognitive-neuroeconomics/why-social-media-is-so-addictive-the-science-behind-dopamine-and-reward-a276d123dc61</a>

‘Floodlighting’ ที่เป็นคนละขั้วกับ Love Bombing ตรงที่ครั้งนี้จะไม่ได้เข้าหาด้วยระเบิดความรัก แต่เป็นเข้าหาด้วยการชวน ‘Deep Talk’ เรื่องส่วนตัวอย่างลึกซึ้งในเดตแรกๆ หรือช่วงต้นความสัมพันธ์ตั้งแต่ยังไม่ได้สนิทกันเท่าไหร่ เพื่อเป็นทางลัดสู่ความใกล้ชิดทางอารมณ์ เร่งความผูกพันแทนที่จะค่อยเป็นค่อยไป

‘Floodlighting’ เมื่อเขาดีพทอล์กใส่รัวๆ แชร์เรื่องหนักๆ ตั้งแต่เดตกันแรกๆ ความใกล้ชิดแบบเร่งรัดในความสัมพันธ์ ที่อาจทิ้งความ ‘อึดอัด’ ให้ฝ่ายที่ยังไม่พร้อม

ปัจจุบันยังมีอีกหนึ่งคำถามที่อาจถูกหยิบยกขึ้นมาในบทสนทนาเกี่ยวกับความสัมพันธ์ นั่นคือ “คุณมี Attachment Style แบบไหน?” เพราะคำตอบที่ได้จากคำถามนี้อาจเป็นเหมือนเครื่องมือที่ช่วยให้เราเข้าใจมากขึ้น ไม่เพียงแค่ว่า อีกฝ่ายเป็นคนแบบใดในความสัมพันธ์ แต่ยังทำให้เราเข้าใจตัวเองมากขึ้นในความสัมพันธ์นั้นๆ ด้วย

“คุณมี Attachment Style แบบไหน?” ทำความรู้จัก ‘4 รูปแบบความผูกพัน’ ที่ช่วยให้เราได้ทบทวนตัวเอง และเข้าใจอีกฝ่าย เพื่อดูแลความสัมพันธ์ให้ดียิ่งกว่าเดิม

อีกชื่อหนึ่งของการเดตแบบนี้ก็คือ Cosplay Commission ซึ่งก็สื่อตรงตัวถึงธุรกิจอย่างหนึ่งของนักคอสเพลย์ ที่ตอบโจทย์บางคนที่อยากลองเดตกับตัวละครสองมิติในรูปแบบสามมิติดูบ้าง

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

VDO

CONVERSATION

MIRROR50

PR-NEWS

Mind

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

NUT LELAPUTRA

RELATED

HOT TOPICS