อุตสาหกรรมที่ถูกกำหนด หรือจัดวางบทบาทโดยผู้ชาย เพื่อดึงดูดลูกค้ากลุ่มใหญ่ที่เป็น ‘ผู้ชาย’ 

ประวัติศาสตร์ Booth Babe หรือ ‘พริตตี้’ การขายเซ็กซี่ ที่กำลังจะกลายเป็นเรื่องล้าหลัง 

เลนส์การมอง ‘พริตตี้’ ของคนไทย คือภาพหญิงสาวแต่งตัวเซ็กซี่ น้อยชิ้น ยืนเด่นเป็นสัญลักษณ์ข้างรถยนต์ตามงานมอเตอร์โชว์ หรืองานจัดแสดงสินค้าเทคโนโลยีประเภทใดก็แล้วแต่ ที่คอยเรียกลูกค้า พร้อมแนะนำสินค้าเพื่อปิดดีลการขาย พอมีคำว่า ‘เซ็กซี่’ อยู่ในนิยามอาชีพ ลูกค้าบางคนที่แยกแยะไม่ได้ ใช้โอกาสนี้ขุดหาข้ออ้างที่จะสำรวจร่างกายของสาวพริตตี้ที่เซ็กซี่ ว่าแต่งแบบนี้ต้องเต็มใจที่จะโดนแทะโลมทางคำพูด หรือการกระทำ จนหลายครั้งงานมอเตอร์โชว์กลายเป็นสนามล่าแต้มที่ผู้ชาย (ไม่ทุกคน) ไปเพื่อหวังจะคุกคามทางเพศหญิงสาวแบบฟรีๆ ซึ่งนั่นเป็นความคิดน่ากลัว และอันตรายอย่างปฏิเสธไม่ได้ ทั้งๆ ที่ ‘ชุด’ ไม่ใช่ปัญหา และไม่ใช่ข้อยืนยันว่าพวกเธอยินยอมพร้อมใจ<img src="https://media.thairath.co.th/image/ELu5sjNf92eFxBL5j7ckL7UCg4vPG8cGp1V2VnO611DL2Me9vA1.jpg" data-id="100387" data-url="https://media.thairath.co.th/image/ELu5sjNf92eFxBL5j7ckL7UCg4vPG8cGp1V2VnO611DL2Me9vA1.jpg" style="width: auto;" class="fr-fic fr-dib">แต่แล้ววันที่ธุรกิจรถยนต์เริ่มตระหนักถึงปัญหาก็มาถึง Mercedes-Benz ประเทศไทย นำร่องประกาศเลิกใช้พริตตี้ หรือ พรีเซ็นเตอร์ ในงานแสดงรถยนต์ เนื่องจากหลายครั้งการโชว์ตัวของพวกเธอ มีผู้ไม่ประสงค์ดีจ้องจะลดทอนคุณค่าด้วยการกระทำทางเพศแย่ๆ อยู่เสมอ จึงเปลี่ยนเป็นการใช้ Digital Guide กลุ่มคนที่ไม่ต้องถูกบังคับให้ขายรถยนต์ด้วยเสื้อผ้าเซ็กซี่ แต่ให้ความรู้เรื่องรถได้โดยไม่จำกัดเพศ รูปร่าง และสีผิว ตามความคิดเห็นของเรา การเริ่มต้นของผู้ประกอบการในไทยเป็นสิ่งที่ดี เพราะการขายสินค้าอะไรสักชิ้น ไม่จำเป็นต้องเรียกแขกด้วยการ ‘จงใจ’ ให้ลูกจ้างหญิงแต่งตัว หรือทำท่าทางยั่วยวนอะไรเป็นพิเศษ ทีนี้พอพูดถึงเรื่องพริตตี้แล้ว เราจึงอยากเล่าความเป็นมาโดยย่อของอาชีพพริตตี้ รวมถึงการรับรู้ปัญหาในต่างประเทศ ที่ผู้หญิงในอาชีพนี้ก็โดนกดขี่ทางเพศไม่ต่างจากประเทศเรา พริตตี้ ถูกเรียกในต่างประเทศว่า Booth Babe (แปลไทยง่ายๆ ก็แฟนสาวประจำบูธ) มีคำทางการคือ Promotional Model โดยคัดเลือกหญิงสาวหน้าตาดี และรูปร่างที่ส่วนใหญ่จะตรงกับมาตรฐานความงาม มาแต่งตัวเซ็กซี่ รัดรูป หรือทำท่าทางอะไรตามที่นายจ้างสั่ง ซึ่งถือเป็นอุตสาหกรรมที่ถูกกำหนด หรือจัดวางบทบาทโดยผู้ชาย เพื่อดึงดูดลูกค้ากลุ่มใหญ่ที่เป็น ‘ผู้ชาย’ อีกเช่นกัน จริงๆ แล้ว Booth Babe ไม่ได้เริ่มจากงานแสดงรถยนต์แต่อย่างใด เพราะรากฐานนั้นมาจากสาวๆ ที่แจกหนังสือ และไม่ได้แต่งตัวโป๊เลย ในหนังสือ Trade Shows and Exhibits ปี 1969 ของ โดนัลด์ กูเดล สจ๊วร์ต (Donald Goodale Stewart) อธิบายถึงปรากฏการณ์การจ้างงานหญิงสาวเอ๊าะๆ (Young Ladies) เพื่อแจกวรรณกรรมในงานแสดงสินค้าทุกประเภท และตอบคำถาม หรือรับโทรศัพท์ ซึ่งเดินทางมาถึงช่วงเปลี่ยนผ่านจาก Young Ladies สู่ Booth Babe เต็มตัวในปี 1986 เมื่อคำนี้ปรากฏในบทความบนหน้าหนังสือพิมพ์ Toronto Star เขียนโดย โจนาธาน กลอส (Jonathan Gross) ซึ่งพูดถึงงาน Summer CES Show ว่า “คุณภาพของสินค้านั้นแปรผันไปตามหน้าอกของแม่สาว Booth Babes ที่แจกวรรณกรรมอยู่ตรงนั้น” วลีแซวผู้หญิงที่แจกหนังสือ หรือแผ่นพับครั้งนั้นก็คงอยู่กับ CES (Consumer Electronics Show) หรืองานจัดแสดงนิทรรศการผลิตภัณฑ์ด้านเทคโนโลยีและอิเล็กทรอนิกส์ ที่จัดขึ้นทุกปี ในลาสเวกัส (อารมณ์มอเตอร์โชว์บ้านเรา) มาเป็นทศวรรษ เห็นได้ว่านิยามของคำเรียก Booth Babe นั้นมาจากผู้ชายที่ต้องการจะแทะโลมผู้หญิง แม้จะไม่ได้แต่งตัวเซ็กซี่ก็ตาม ทว่าในบางงานจัดแสดงรถยนต์ในปี 1971 มีการให้ผู้หญิงคลานขึ้นไปบนกระโปรงหน้ารถ และแต่งตัวเซ็กซี่อยู่บ้าง เราเลยอาจตอบได้ว่า อุตสาหกรรมยานยนต์นี่แหละอาจเป็นผู้นำเทรนด์การแต่งตัวให้กับผู้หญิงประจำบูธขายรถ<img src="https://media.thairath.co.th/image/ELu5sjNf92eFxBL5j7ckLp1V2EpS24T4uEc6K3P8ZS4UDke9vA1.jpg" data-id="100387" data-url="https://media.thairath.co.th/image/ELu5sjNf92eFxBL5j7ckLp1V2EpS24T4uEc6K3P8ZS4UDke9vA1.jpg" style="width: auto;" class="fr-fic fr-dib">เรื่อยมาจนถึงยุค 2000s เราเห็นผู้หญิงในบูธงานจัดแสดงทั่วโลก และพูดได้เลยว่าเกินครึ่งพวกเธอแต่งกายด้วยเสื้อผ้าน้อยชิ้น แน่นอน พวกเธอหลายคนเลี่ยงไม่ได้ที่จะไม่ถูกคุกคามอย่างไม่ยุติธรรม แล้วตอนนั้นมีใครออกมาแย้งวัฒนธรรมเหล่านี้ไหม? คำตอบคือ มี จุดเปลี่ยนเกิดขึ้นในปี 2006 เมื่อ E3 หรือ Electronic Entertainment Expo งานจัดแสดงวงการเกมในลอสแอนเจลิส ตอบโต้ต่อสาธารณะ และชี้ให้เห็นถึงการเหยียดเพศ เรื่องเครื่องแต่งกายวาบหวิวของนางแบบ และจะปรับพนักงานที่ไม่ปฏิบัติตามกฎ ต่อมางาน Eurogamer Expo ก็ได้สั่งห้ามการจ้างงาน Booth Babe เช่นกัน การตื่นรู้เรื่องความเท่าเทียมเริ่มมีมากขึ้นในยุคหลังๆ ทำให้เมื่อมีการจัดแสดงใดที่มี Booth Babe ย่อมมีการวิพากษ์วิจารณ์เกิดขึ้น เช่น ปี 2018 ด้าน Infosecurity Europe หรืออีเวนต์ด้านความปลอดภัยทางไซเบอร์ ออกมาขอโทษหลังจากหนึ่งในผู้แสดงสินค้าใช้ Booth Babe เป็นเครื่องมือส่งเสริมการขาย โดยกล่าวว่า “Booth Babes เป็นก้าวที่ถอยหลังสำหรับอุตสาหกรรม” และผู้แสดงสินค้าได้ถูกห้ามอย่างชัดเจนแล้วจากการใช้กลยุทธ์นี้ หรืองาน Business Show ประจำปี 2019 ในลอนดอน ที่ยังมีการใช้ Booth Babe แต่งกายรัดรูปเพื่อดึงดูดความสนใจจากผู้ชายในงาน ผู้เข้าร่วมงานก็ออกมาพูดถึงกรณีนี้กันว่ากลยุทธ์นี้ไม่ควรใช้ในการส่งเสริมการขายแล้วนะ จนผู้จัดงานต้องออกหนังสือแสดงความเสียใจเช่นกัน CES เอง ที่เป็นเจ้าใหญ่ในวงการเทคโนโลยี ก็เพิ่งออกมาแบน Booth Babe ในปี 2020 ด้าน ลี อาลี (Lee Ali) กรรมการผู้จัดการของบริษัทนิทรรศการระดับโลก Expo Stars Interactive กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงของโลกที่ควรคิดเรื่องความเท่าเทียมทางเพศไว้ว่า “หากธุรกิจต้องการรับประโยชน์สูงสุดจากการจัดนิทรรศการ พวกเขาต้องออกจากกลยุทธ์ล้าสมัย เช่น ขอให้พนักงานแต่งตัวเปิดเผยร่างกายเพื่อส่งเสริมการขาย” สื่อประเด็นสังคมอย่าง VICE เคยลงไปสัมภาษณ์พริตตี้ หรือ Booth Babe หลายคน เพื่อสะท้อนความจริงที่คนทำอาชีพนี้เจอ ซึ่งเรายกตัวอย่างมาให้คิดตามกันทีละประเด็น เจอผู้หญิงเหยียดผู้หญิง – “หากผู้หญิงมากับแฟนหนุ่ม ฉันมักจะยิ้ม และสบตากับผู้หญิงคนนั้นก่อนเลย ให้รู้ว่าฉันไม่ได้มาที่นี่เพื่อเอาผู้ชายคุณไปนะ!” อาวาห์ แบล็คเวล (Avaah Blackwell) กล่าว ถูกล่วงละเมิดทางเพศ – “ฉันถูกถามหลายครั้งเมื่อมาเป็นนางแบบรถยนต์ ถึงฉันจะทำมันครั้งเดียว แต่ฉันถูกสัมผัส และคลำร่างกายอยู่ตลอดเวลา ซึ่งฉันรู้สึกอึดอัด แต่ก็ต้องดูเจ้าชู้แบบเป็นมืออาชีพ และคุณต้องทำแบบนั้นกับทั้งสองเพศ สมัยนั้นถ้าผู้ชายเอาแขนมาโอบเอว คุณก็ต้องยืนตรงนั้นจนกว่าเขาจะหยุดเอง เพราะคุณไม่ต้องการเสียข้อตกลงทางธุรกิจ” นิกกี้ โมนิค (Nikki Monique) กล่าว ต้องหาทางป้องกันตัว – “เรามีสัญญาณมือกับกลุ่มสาวๆ มันคือการหมุนข้อมือง่ายๆ ที่หลังของคุณ เพื่อเป็นสัญญาณ SOS เมื่อเห็นสาวๆ คนไหนหมุน ฉันจะเข้าไป และทำทีเหมือนให้เธอทำอะไรให้ฉันสักอย่าง เพื่อออกจากสถานการณ์” นิโคล เดอ เมโล (Nicole de Melo) กล่าว แข่งกันอยู่ตลอดเวลา – “มันมีการแข่งขันสูงมาก! ใครจะได้รับความสนใจมากกว่ากัน? ใครสวยที่สุด? อะไรแบบนี้มันรบกวนจิตใจฉัน และแม้ว่าสาวๆ บางคนที่ฉันทำงานด้วยจะเป็นคนยอดเยี่ยม ถ่อมตน แต่ส่วนใหญ่ก็ไม่ได้เป็นเช่นนั้นหรอกค่ะ” อแมนดี้ โรส ซิลวา-เรนเจอร์ (Amandy Rose Silva-Ranger) กล่าว กดดันเรื่องหุ่น – “หากคุณทำงานเป็นประจำ และเขาเห็นว่าคุณน้ำหนักขึ้น พวกเขาจะไม่จ้างคุณ” เบลล่า มิทเชล (Bella Mitchell) กล่าว ขณะที่หลายประเทศทยอยยกเลิกวัฒนธรรมการมองผู้หญิงเป็นวัตถุทางเพศในอุตสาหกรรมการจัดแสดง น่าจับตามองประเทศไทยเหมือนกันว่า เมื่อมีหนึ่งแบรนด์รถยนต์เริ่มออกตัวปิดตำนานพริตตี้แล้ว แบรนด์อื่นๆ หรือผู้จัดงานแสดงสินค้าเอง จะยกเลิกการมีพริตตี้ให้หมดไปในอนาคตหรือไม่ และหลงเหลือเพียงผู้อธิบายฟังก์ชันสินค้าที่ไม่ต้องบังคับให้แต่งตัวแบบไหน ทำท่าแบบไหน หุ่นต้องปัง หน้าต้องเป๊ะ หรือต้องทนให้ได้กับการถูกคุกคามทางเพศอย่างไม่ยุติธรรม นี่ก็เป็นโจทย์ของบ้านเรา ที่งานจัดแสดงครั้งหน้า เราคงต้องติดตามดู อ้างอิง: <a href="https://www.bbc.com/news/business-48313132" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.bbc.com/news/business-48313132</a> <a href="https://www.cosmopolitan.com/lifestyle/a30469239/ces-women-sexism/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.cosmopolitan.com/lifestyle/a30469239/ces-women-sexism/</a> <a href="https://www.theatlantic.com/technology/archive/2013/01/ces-booth-babes-history/319817/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.theatlantic.com/technology/archive/2013/01/ces-booth-babes-history/319817/</a> <a href="https://www.usatoday.com/story/tech/news/2018/01/12/ces-booth-babes-less-obvious-but-theyre-not-gone/1029060001/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.usatoday.com/story/tech/news/2018/01/12/ces-booth-babes-less-obvious-but-theyre-not-gone/1029060001/</a> <a href="https://www.vice.com/en/article/599vwa/the-weird-things-you-learn-as-a-booth-babe" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.vice.com/en/article/599vwa/the-weird-things-you-learn-as-a-booth-babe</a> <a href="https://www.youtube.com/watch?v=2ouxfJXHeF0" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.youtube.com/watch?v=2ouxfJXHeF0</a>&nbsp;

เพลง ‘Gnarly’ ของวง ‘KATSEYE’ กำลังถูกวิพากษ์วิจารณ์ถึงความเหมาะสม เนื่องจากเพลงนี้มีเสียงคล้ายเสียงครางในท่อน Partyin' in the Hollywood Hills (Uh) ทั้งที่หนึ่งในสมาชิกของวงยังเป็นผู้เยาว์ที่ไม่บรรลุนิติภาวะ ส่งผลให้ผู้คนเริ่มตั้งคำถามอีกครั้งว่า การถ่ายทอดเรื่องราวที่เข้าข่ายเรื่องแอลกอฮอล์และเซ็กส์ผ่าน ‘เด็กผู้หญิง’ เป็นสิ่งที่สมควรหรือไม่?

เพลง ‘Gnarly’ ของ KATSEYE ถูกตั้งคำถามเรื่องความเหมาะสม เมื่อหนึ่งในสมาชิกของวงยังไม่บรรลุนิติภาวะ แต่เพลงนี้กลับมีท่อนที่คล้ายเสียงคราง ฉากแมลงวันผสมพันธุ์ และศิลปินถือขวดแชมเปญใน MV

ล่าสุดในนิตยสาร HOMMEGIRLS VOLUME 13 เจนนี่ที่มาในลุคเปลือยท่อนบน มีหลายคนเข้ามาด่า บางคนด่าถึงขนาดตั้งคำถามว่าเธอมีผลทำให้ภาพลักษณ์ของผู้หญิงเอเชียเสื่อมเสีย

อีกครั้งที่ ‘JENNIE’ ยังคงถูกด่าเรื่องความเซ็กซี่ หลังถ่ายแบบเปลือยด้านบน ปิดแค่อก ที่สะท้อนทั้งอคติต่อผู้หญิงเอเชียที่เซ็กซี่ และความไม่เข้าใจเรื่องร่างกายผู้หญิงและพลังหญิง

โคลอี้ ไฟน์แมน (Chloe Fineman) คอเมเดี้ยนสาวเจ้าประจำแห่งรายการ Saturday Night Life ชวนเพื่อนสาวมาบอกเล่าอินไซต์วัยสามสิบกันแบบฮาๆ ในสเก็ตช์ ‘Forever 31’

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

VDO

CONVERSATION

MIRROR50

PR-NEWS

Trends

ประวัติศาสตร์ Booth Babe หรือ ‘พริตตี้’ การขายเซ็กซี่ ที่กำลังจะกลายเป็นเรื่องล้าหลัง

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

PATCHSITA PAIBULSIRI

RELATED

HOT TOPICS