เป็นเรื่องน่าสนใจที่ว่าทำไมการที่ผู้หญิงคนหนึ่งลุกขึ้นมาหั่นผมสั้นหรือโกนผมตัวเองทิ้ง มักซ่อนความหมายในเชิงจิตวิทยาซึ่งเชื่อมโยงกับสภาวะทางจิตใจเอาไว้เสมอ

สิ่งที่ซ่อนอยู่ข้างใน เมื่อผู้หญิงโกนหัวหรือหั่นผม สัญลักษณ์ของการ ‘หลุดพ้น’ หรือ ‘เริ่มต้นใหม่’ จนถึงการพยายามดีลกับอะไรบางอย่างที่เรา Control อะไรแทบไม่ได้เลย

ครั้งหนึ่ง นักร้องสาว บริทนีย์ สเปียร์ (Britney Spears) เคยตัดสินใจโกนผมทั้งหัว โดยที่ในขณะนั้นชีวิตของเธอกำลังเจอกับปัญหารุมเร้า ทั้งการหย่าร้างกับอดีตสามี ปัญหาจากการใช้ยาเสพติด รวมถึงต้องรับมือกับภาวะทางจิตที่หนักหน่วงของตัวเอง&nbsp;ไม่เพียงแค่เคสของไอคอนคนดังยุค Y2K ยังมีหนังอีกหลายๆ เรื่องที่ถ่ายทอดประสบการณ์การตัดผมหรือโกนหัวของตัวละครหญิงที่กำลังเผชิญหน้ากับช่วงเวลายุ่งยากในชีวิต อย่าง The Accused หนังปี 1988 ที่ โจดี้ ฟอสเตอร์ (Jodie Foster) รับบทหญิงสาวผู้หั่นผมสั้นหลังถูกแก๊งอันธพาลรุมข่มขืน หรือหนังปี 1995 เรื่อง Empire Records ที่ตัวละครสาวโกนผมตัวเองทิ้งหลังจากพยายามฆ่าตัวตาย เพื่อให้ตัวเองรู้สึก ‘มีตัวตน’ อีกครั้ง และในตอนหนึ่งของซีรีส์ Buffy the Vampire Slayer ที่นางเอกของเรื่องก็หยิบกรรไกรขึ้นมาตัดผมยาวสลวยอย่างไม่ใยดี ด้วยความรู้สึกประชดประชันและโกรธแค้นชีวิตเหลือทนเช่นเดียวกับที่เจ้าของร้านทำผม Cut Loose ในบรุกลิน ที่บอกเล่าประสบการณ์ตลอดหลายปีของการทำอาชีพนี้ว่า มีผู้หญิงหลายคนที่เข้ามาร้านและต้องการตัดผมหรือโกนผมทิ้งด้วยสภาวะทางจิตใจที่ไม่โอเคแบบนี้อยู่เรื่อยๆ หน้าที่ของเธอจึงไม่ได้แค่ตามใจลูกค้า แต่ยังต้องถามไถ่ให้แน่ชัดว่าการตัดสินใจเปลี่ยนลุคครั้งนี้คือสิ่งที่พวกเขาต้องการจริงไหม&nbsp;เป็นเรื่องน่าสนใจไม่น้อยว่าทำไมการที่ผู้หญิงคนหนึ่งลุกขึ้นมาหั่นผมสั้นหรือโกนผมตัวเองทิ้ง มักซ่อนความหมายในเชิงจิตวิทยาซึ่งเชื่อมโยงกับสภาวะทางจิตใจเอาไว้เสมอ และยังกลายเป็นส่วนหนึ่งของป๊อปคัลเจอร์ที่ถูกส่งต่อมาจนถึงปัจจุบันอีกด้วย&nbsp;ในทางจิตวิทยามีคำที่สามารถอธิบายพฤติกรรมเหล่านี้ได้ว่า ‘Drastic Change’ หมายถึงการเปลี่ยนแปลงแบบทันทีทันใด สุดโต่ง หุนหันพลันแล่น เมื่อต้องเผชิญหน้ากับสถานการณ์ยากๆ บางอย่าง และเมื่อผู้หญิงตัดผมหรือโกนผมตัวเองแบบฉับพลันก็เหมือนกับการพยายามดีล หรือ Control อะไรบางอย่างที่พอจะ Control ได้ ภายใต้สถานการณ์ที่จริงๆ แล้วอาจไม่สามารถควบคุมหรือจัดการอะไรได้เลย&nbsp;รีเบคกา นิวแมน (Rebecca Newman) นักจิตบำบัดผู้ทำงานในเพนซิลเวเนีย อธิบายเรื่องนี้ว่า เวลาที่เรากำลังเข้าสู่การเปลี่ยนผ่านอะไรสักอย่างที่มันหนักหนาใหญ่โต หรือเป็นเรื่องเจ็บปวดในชีวิต เราจะพยายามหาวิธีหลีกเลี่ยงสภาวะตรงนั้นให้เร็วที่สุด ไม่ให้ตัวเองต้องเผชิญหน้ากับอารมณ์ยากๆ ทั้งหลาย จึงเป็นไปได้ว่าคนๆ หนึ่งจะตัดสินใจทำอะไรที่ดูหุนหันพลันแล่น กล้าบ้าบิ่น และสุดโต่ง อย่างการตัดผม หรือโกนผม ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงรูปลักษณ์ภายนอกแบบฉับพลันทันที เพื่อกล่อมให้ตัวเองเชื่อว่ามัน ‘น่าจะ’ ช่วยให้รู้สึกดีขึ้นมาได้ เหมือนเป็นยาหลอกที่ช่วยให้พอเอาตัวรอดไปก่อน ซึ่งสุดท้ายแล้ววิธีนี้ไม่ได้เป็นการแก้ปัญหาที่แท้จริง ไม่ได้ทำให้สถานการณ์ง่ายขึ้น หรือว่าช่วยให้ความทุกข์หายไปตลอดกาลแต่อย่างใด&nbsp;สังเกตง่ายๆ จากเวลาที่คนเราอกหัก หลายคนเลือกที่จะตัดผม เปลี่ยนลุคของตัวเองแบบทันทีทันใด เพราะเป็นการรับมือกับความเศร้าเสียใจที่ง่ายและทำได้ไวที่สุด ซึ่งนักจิตบำบัดบอกว่า ความทุกข์และความเสียใจอาจเปรียบได้กับน้ำหนักของ ‘ผม’ ที่เรากำลังแบกอยู่ การตัดมันออกไปจึงเหมือนเป็นการปลดเปลื้องน้ำหนักของความทุกข์ออกไปนั่นเอง &nbsp;ในอีกแง่หนึ่งยังมองได้ว่าการตัดผมหรือโกนผมทิ้งแฝงความหมายในเชิงการหลุดพ้นจากพันธนาการ ความเป็นอิสระ การเรียกคืน ‘คุณค่า’ ของตัวเองให้กลับคืนมา และเป็นสัญลักษณ์ของการเริ่มต้นใหม่ได้เช่นเดียวกันการสร้างตัวตนขึ้นมาใหม่เพื่อก้าวพ้นความทุกข์ถือเป็นเรื่องที่ดีก็จริง แต่อาจต้องสำรวจตัวเองเหมือนกันว่าเรากำลังสร้าง ‘False sense of control’ หรือแค่ ‘หลอกตัวเอง’ ว่าควบคุมสถานการณ์ได้อยู่หรือเปล่า เพราะไม่อย่างนั้นมันจะเข้าข่ายสิ่งที่เรียกว่า ‘Revenge Body’ หรือการใช้ตัวเราเองเป็นเครื่องมือแก้เเค้นเรื่องอะไรสักอย่าง ซึ่งสุดท้ายแล้วอาจย้อนกลับมาสร้างหายนะทางจิตใจได้มากกว่าที่คิด“เวลาอยู่ในสถานการณ์ที่ยากเย็น คนเราจะพยายามหาวิธีหลบหนีจากมัน มากกว่าที่จะเผชิญหน้า ยอมรับ และทำความเข้าใจ การเปลี่ยนแปลงตัวเองอย่างรวดเร็วเป็นแค่การปลดปล่อยชั่วครั้งคราวที่อาจมีผลทำให้เสียใจภายหลังได้ไม่น้อยเลย เพราะฉะนั้นสิ่งเดียวที่เราสามารถจัดการได้เวลาเจอเรื่องยากๆ ก็คืออารมณ์ ความรู้สึก และการกระทำของตัวเราเองนั่นแหละ”นักจิตบำบัดแนะนำว่าเวลาเจอสถานการณ์แย่ๆ ให้ลองรีเช็กตัวเองดีๆ ว่าเราต้องการเปลี่ยนแปลงตัวเองครั้งนี้เพราะอยาก Empower อยากเรียกคืนคุณค่าให้ตัวเองจริงๆ หรือแค่หลบหนีความเจ็บปวด หลอกตัวเอง (รวมถึงคนอื่น) ว่าอะไรบางอย่างได้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นแล้วเท่านั้น&nbsp;เพราะหากการตัดผมหรือโกนผมเปลี่ยนลุคมาจากการตัดสินด้วยสุขภาพจิตใจที่ดี มันจะเป็น Self-transformation ที่ทรงพลัง และน่าจะช่วยให้เรากลับมารู้สึกดีกับตัวเองได้อย่างแน่นอน&nbsp;อ้างอิง<a href="https://www.dazeddigital.com/beauty/article/43790/1/psychologist-drastic-haircuts-emotion" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.dazeddigital.com/beauty/article/43790/1/psychologist-drastic-haircuts-emotion</a>&nbsp;<a href="https://www.news.com.au/entertainment/celebrity-life/shock-new-details-about-britneys-infamous-2007-breakdown/news-story/d1de891bc6ff1d380263efe354cd3917" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.news.com.au/entertainment/celebrity-life/shock-new-details-about-britneys-infamous-2007-breakdown/news-story/d1de891bc6ff1d380263efe354cd3917</a> &nbsp;

ในช่วงเวลาวันหยุดยาวที่หลายคนต้องเดินทางกลับบ้าน ต้องพบปะญาติพี่น้อง สมาชิกในครอบครัวอีกครั้ง แม้คำว่า ‘ครอบครัว’ โดยทั่วไปจะฟังดูอบอุ่น เป็นโซนปลอดภัย แต่สำหรับบางคน คำๆ นี้อาจไม่ได้ง่ายดายแบบนั้น เมื่อการต้องเจอสมาชิกในครอบครัวพร้อมหน้าพร้อมตากันหลายๆ คน หลายๆ วัน อาจกลายเป็นเหมือน ‘ฝันร้ายวันรวมญาติ’ ที่สร้างความรู้สึกอึดอัดไม่สบายใจให้มากกว่า จนอยากหนีไปไกลๆ และอยากให้มันจบลงเร็วๆ เลยทีเดียว 

My Family v My Boundary เมื่อวันรวมญาติไม่ได้น่ารักเสมอไป เราจะเซ็ต ‘ขอบเขต’ ระหว่างตัวเองกับครอบครัวอย่างไรให้ใจไม่หงุดหงิด และความสัมพันธ์ในครอบครัวยังราบรื่น

ความอ่อนโยน เข้าอกเข้าใจไปหมดซะทุกอย่าง ดูเหมือนว่าจะเป็นคุณลักษณะชวนเคลิ้มที่หากใครได้เจอ ก็น่าจะทำให้รู้สึกใจบางได้ไม่ยาก มองเผินๆ ก็ดูโอเค ไม่เห็นเป็นพิษเป็นภัยตรงไหน ทว่าในคุณสมบัติที่เหมือนดีต่อใจแบบนี้นี่แหละ เราอาจต้องกลับมาดึงสติให้ดีๆ อีกที เพราะมันอาจเป็นความร้ายกาจที่ทำให้ปวดใจทีหลัง ซึ่งเรียกว่า Dark Empaths ที่ซ่อนมาภายใต้ความละมุนนี้ก็ได้

Dark Empaths พฤติกรรมด้านมืดของการใช้ความเข้าอกเข้าใจ มองหาช่องว่างในความอ่อนไหว เพื่อหลอกใช้คนอื่น

ไม่ใช่เรื่องผิด หากใครจะตัดสินใจคบกับแฟนต่อแม้จะถูกนอกใจ มันเป็นเรื่องที่เข้าใจได้เอามากๆ ขณะเดียวกัน การตัดสินใจที่จะคบกันต่อก็ไม่ได้เรื่องง่ายๆ 

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

VDO

CONVERSATION

MIRROR50

PR-NEWS

Mind

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

NUT LELAPUTRA

RELATED

HOT TOPICS