เมื่อเราเลี่ยงคนแบบนี้ไม่ได้ เราจะดีลกับเขาอย่างไรดี

ทำความรู้จัก Energy Vampire คนที่สูบพลังไปจากเราได้อย่างกับผีดูดเลือด เจอเมื่อไหร่เป็นต้องเหนื่อยทุกที

เวลาอ่านบทความหรือไถฟีดไอจี บ่อยครั้งที่เจอคำว่า ‘Emotional Vampire’ ที่ใช้กล่าวถึงคนที่เราอยู่ใกล้ๆ ทีไรก็จะรู้สึกเหมือนโดนดูดพลัง และทำให้เหนื่อยล้า ซึ่งอาการโดนดูดพลังที่ว่าเกิดจากพฤติกรรมไม่เป็นมิตรต่อใจที่คนเหล่านี้แสดงออกมา ไม่ว่าพวกเขาจะรู้ตัวหรือไม่รู้ตัวในการแสดงออกของตัวเองก็ตามคำนี้ไม่ใช่ศัพท์เทคนิคทางการแพทย์หรือคำระบุโรค แต่เป็นคำเปรียบเทียบให้เห็นภาพแบบเข้าใจง่ายว่าในชีวิตประจำวัน เราอาจเจอคนกลุ่มที่ไม่ได้ดูดเลือดเหมือนแวมไพร์ แต่กลับสูบพลังงานเราไปได้แบบดื้อๆ (บางครั้งจึงใช้คำว่า Energy Vampire แทนกันได้) เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นได้ทั้งในบริบทความสัมพันธ์ในชีวิตส่วนตัว คนรัก ครอบครัว เพื่อนฝูง หรือความสัมพันธ์แบบเพื่อนร่วมงาน เจ้านายหรือ CEO ของเราอาจเป็นคนที่มีลักษณะดีลยากแบบนี้ก็ได้คนที่เริ่มใช้คำว่า Emotional Vampire เปรียบเทียบกับคนที่มีลักษณะดังกล่าวคือนักจิตวิทยาคลินิกและนักเขียนชาวอเมริกันชื่อ อัลเบิร์ต เบิร์นสไตน์ (Albert Bernstein) ในมุมมองของเบิร์นสไตน์ คนที่มีความเป็นแวมไพร์คือคนที่มีความผิดปกติทางบุคลิกภาพบางอย่างจนนำมาสู่พฤติกรรมที่คอยดูดพลัง หรือแม้แต่เอาเปรียบคนรอบข้าง เช่น ใครคนนั้นอาจมีบุคลิกภาพแบบ narcissist ที่จะขับเคลื่อนการตัดสินใจและพฤติกรรมด้วยการตอบสนองความต้องการของตัวเองเป็นหลัก แต่ไม่ได้ใส่ใจความต้องการของผู้อื่นบางแหล่งข้อมูลบอกว่า Emotional หรือ Energy Vampire จะมีพฤติกรรมที่เรียกร้องความเอาใจใส่ ความสนใจ ความเข้าอกเข้าใจ การรับฟัง แต่ไม่ได้ปฏิบัติต่อเราในลักษณะเดียวกัน ทำให้เรารู้สึกเหนื่อยล้า หมดแรง เครียด และท่วมท้นไปด้วยเรื่องราวที่พวกเขาเทหรือโยนมาใส่เรา บางครั้งแม้ประเด็นสนทนาจะอยู่ที่เรื่องของเรา พวกเขาก็จะมีวิธีการหักเลี้ยวกลับเข้าเรื่องตัวเอง บอกเล่าปัญหาของพวกเขา และขอให้เราทำบางสิ่งให้ มีพฤติกรรมที่ควบคุม (manipulate) คนรอบข้างเพื่อให้ได้สิ่งที่ตัวเองต้องการ เช่น ความสนใจหรือความช่วยเหลือบางประการ ในสถานการณ์ที่มีปัญหา พวกเขาจึงลอยตัวไม่เผชิญหน้า บางครั้งก็อาจพูดประโยคที่ทำให้คนรอบข้างรู้สึกว่าเป็นฝ่ายผิดเสียเองถ้าไม่แน่ใจว่าเรากำลังเผชิญกับแวมไพร์อยู่ไหม ให้ทดไว้ในใจว่าหนึ่งในลักษณะที่สังเกตได้ของแวมไพร์คือ guilt trip หรือการใช้ความรู้สึกผิดของอีกฝ่ายเป็นเครื่องมือเพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ หรือ gaslighting ที่หมายถึงพฤติกรรมปั่นหัว หรือการหยอดข้อมูลที่ทำให้อีกฝ่ายสับสนว่าตัวเองนั่นแหละเป็นฝ่ายผิดในภาพรวมเราอาจรับรู้คนกลุ่มนี้ในฐานะคนที่โนสนโนแคร์กับเรื่องของคนรอบข้าง ให้น้ำหนักกับตัวเองและฉายสปอตไลต์เข้าหาตัวเองเป็นหลัก แต่ไม่ยอมรับหรือลงมือทำในสิ่งจำเป็น เน้นพึ่งพิงผู้อื่นเพื่อบรรลุความต้องการของตัวเอง แต่ขณะเดียวกันก็ไม่ได้ทำให้อีกฝ่ายรู้สึกว่ามีคุณค่าหรืออยู่ในระดับความสัมพันธ์ที่เท่าเทียมกัน เมื่อไหร่ที่เราต้องปฏิสัมพันธ์หรืออยู่ในความสัมพันธ์ลักษณะนี้ก็ไม่แปลกที่จะรู้สึกเหนื่อยล้า บางครั้งเราอาจตอบสนองเพราะรู้สึกว่าถูกเรียกร้อง หรือเพื่อชดเชยความรู้สึกผิด แต่จริงๆ แล้วข้างในไม่ได้เต็มใจ หากอยู่ในความสัมพันธ์นี้ไปนานๆ โดยไม่รู้ตัวก็อาจส่งผลเสียกับตัวเราในระยะยาวได้เหมือนกันจุดที่เราต้องทดไว้หากเผชิญคนที่มีลักษณะอย่างที่กล่าวมา คือพฤติกรรมของเขาก็เกิดมาจากความรู้สึกไม่มั่นคง (insecure) ในใจของพวกเขาเช่นกัน พฤติกรรมที่ทำให้คนอื่นอยากหนีห่างที่เรามองเห็นเป็นเพียงยอดภูเขาน้ำแข็ง เขาอาจผ่านประสบการณ์การถูกเลี้ยงดูที่ทำให้กลายเป็นคนเรียกร้องจากผู้อื่นเพื่อตอบสนองความต้องการลึกๆ ข้างในที่ไม่เคยถูกถมให้เต็ม ไม่เคยเรียนรู้รูปแบบความสัมพันธ์ (attachment style) ที่เฮลตี้ หรืออาจไปเจอประสบการณ์เจ็บปวดมากๆ จนเป็นแผลฝังใจ ทำให้ทำร้ายใจผู้อื่นต่อทั้งโดยตั้งใจและไม่ตั้งใจแต่คนเหล่านี้อาจไม่ได้มาในท่าทีก้าวร้าวหรือไม่เป็นมิตรเสมอไป บางคนก็ไม่มีเจตนาที่จะทำพฤติกรรมเช่นนั้น จึงเป็นเรื่องสำคัญที่ตัวเราจะต้องคอยสังเกตตัวเองเช่นกันว่าเวลาไหนหรือเหตุการณ์ไหนที่เราเริ่มรู้สึกเครียด ท่วมท้น ไม่มีพลังงาน และจำเป็นต้องถอยออกมาตั้งหลักในพื้นที่ปลอดภัยเสียก่อนวิธีรับมือที่สำคัญมากคือการสร้างขอบเขตหรือกำหนด boundary ให้ตัวเราเอง หากไม่ใช่คนในความสัมพันธ์ใกล้ชิดก็กำหนดขอบเขตการปฏิสัมพันธ์ หรือพบปะเท่าที่ไหวและจำเป็น เช่น ลองปฏิเสธที่จะไปร่วมนัดทานข้าวที่มีสมาชิกแวมไพร์ร่วมอยู่ด้วย หรือหากถูกรบเร้าหรือขอความช่วยเหลือจนรู้สึกอึดอัด ก็สามารถให้เหตุผลยืนหยัดของตัวเองได้ว่าเวลานี้รู้สึกเหนื่อย และยังไม่สะดวกจะพูดคุย หากแวมไพร์คนนั้นเป็นเพื่อนร่วมงาน การจัดระเบียบการสื่อสารเสียใหม่เพื่อให้พุ่งเป้าการคุยไปที่เนื้องานก็จะพอช่วยได้เช่นกัน หลักการสำคัญคือการกล้าสื่อสารอย่างตรงไปตรงมา เคารพความต้องการตัวเองบ้างและไม่ต้องรู้สึกผิดตลอดเวลา และหากฝ่ายแวมไพร์มีพฤติกรรมกลั่นแกล้งรังแก (bully) การตัดสินใจปรึกษาคนที่ช่วยเหลือเราได้ก็เป็นเรื่องจำเป็นหากบังเอิญว่าใครคนนั้นเป็นคนใกล้ชิดที่ต้องอยู่กับไปอีกยาว การค่อยๆ เรียนรู้ที่จะสร้างขอบเขตและสื่อสารกันอย่างชัดเจนมากขึ้นว่าอะไรกำลังเกิดขึ้นระหว่างเรา ก็คือบันไดก้าวสำคัญในความสัมพันธ์เช่นกัน อย่างที่กล่าวไปว่าก่อนหน้าจะเทิร์นเป็นแวมไพร์และมีพฤติกรรมอย่างที่เป็นอยู่ พวกเขาก็คือมนุษย์คนหนึ่ง การมองมุมนี้ไม่ได้แปลว่าเราจะต้องเป็นฝ่ายเข้าอกเข้าใจ หรือเป็นยอมเป็นฝ่ายผิดในทุกเรื่องที่เกิดขึ้น แต่มันอาจช่วยให้เรามองเห็นสาเหตุที่แท้จริงของเรื่องราวและหาจุดร่วมที่จะอยู่กันได้ดีขึ้นถ้าพยายามแล้วบทสรุปของเรื่องราวยังออกมาไม่สวยงาม นั่นก็เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ ขอให้เรารู้ตัวว่าได้พยายามจัดการดูแลในฝั่งของเราอย่างเต็มที่แล้วสำหรับเวลานั้นๆ บางครั้งการยอมรับสิ่งที่เกิดขึ้นและให้อีกฝ่ายได้เรียนรู้ที่จะรับผิดชอบผลจากการกระทำของตัวเอง ก็จำเป็นต่อการเติบโตในอนาคตของเขาเช่นกันอ้างอิง &nbsp;https://psychcentral.com/blog/how-to-avoid-being-drained-by-energy-vampires&nbsp;https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0148296318302765&nbsp;https://www.healthline.com/health/mental-health/energy-vampires&nbsp;

ครบจบในงานเดียวที่ Soul Food, Good Life อีเวนต์รวมแหล่งกิน-ช้อป พร้อมกิจกรรมวิ่ง ฮีลกาย และพักใจ ซึ่งจัดขึ้นในวันที่ 24 - 25 พฤษภาคมนี้ อุทยาน 100 ปี จุฬาฯ บรรทัดทอง

Soul Food, Good Life อีเวนต์ฮีลกายและใจที่ดีต่อโลก จัดเวิร์กช็อป Wellness ศิลปะฮีลใจ และกิจกรรมวิ่ง พร้อมรวบรวมสินค้ารักษ์โลก และร้านอาหารวีแกน ในวันที่ 24 - 25 พ.ค. นี้ ณ อุทยาน 100 ปี จุฬาฯ

หากใครรู้สึกอ่อนไหวต่อสิ่งรอบตัวได้ง่าย ไม่ว่าจะรู้สึกเศร้าเพียงเพราะเรื่องเล่าจากเพื่อน เสียใจมากเมื่อได้รับคำวิจารณ์ เซนซิทีฟกับคำพูดเล็กๆ น้อยๆ ของคนอื่น อินกับหนังจนรู้สึกเหมือนเป็นตัวละครในนั้น หรือแม้แต่ไวต่อแสง สี เสียง และกลิ่น บางทีคุณอาจจะไม่ใช่คนงี่เง่าไร้เหตุผลหรือคิดมากเกินไป แต่เป็น Highly Sensitive Person หรือคนที่มีบุคลิกภาพละเอียดอ่อนสูง

อ่อนไหวง่ายไม่ได้แปลว่างี่เง่า ร้องไห้บ่อยไม่ได้แปลว่าอ่อนแอ 4 วิธีรับมือเมื่อเป็น Highly Sensitive Person หรือคนที่มีบุคลิกภาพไวต่อสิ่งรอบตัวมากเป็นพิเศษ

เชื่อว่าหลายคนอาจจดจำเดตครั้งแรกๆ ของตัวเองได้เป็นอย่างดี และหลายคนก็อาจลืมเลือนช่วงเวลาเหล่านั้นไปเรียบร้อย ยิ่งในยุคนี้ที่วัฒนธรรมการเดตกลายเป็นเรื่องง่ายแค่ปลายนิ้วปัดที่ทำได้ตอนไหน เมื่อไหรก็ได้ แถมจะเกิดขึ้นบ่อยแค่ไหนก็ได้ เหมือนเป็นกิจกรรมปกติธรรมดาไปแล้ว การจะจดจำว่าแต่ละการไปเดตเป็นช่วงเวลาที่ ‘พิเศษ’ นั้นก็ยิ่งดูเหมือนจะเลือนรางตามไปด้วย 

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

VDO

CONVERSATION

MIRROR50

PR-NEWS

Mind

ทำความรู้จัก Energy Vampire คนที่สูบพลังไปจากเราได้อย่างกับผีดูดเลือด เจอเมื่อไหร่เป็นต้องเหนื่อยทุกที

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

KANTAPORN SUENSILPONG

RELATED

HOT TOPICS