เมื่อไม่นานมานี้ บทความหนึ่งที่น่าสนใจบนเว็บไซต์ Dazed พูดถึงความรักโรแมนติกของคนยุคนี้ที่กำลัง ‘ถูกฆ่า’ จากการมาถึงของ Dating App น่าสนใจว่าทำไมถึงเป็นอย่างนั้น เพราะแน่นอนเราไม่อาจเหมารวมว่าการปัดหาคู่ในแอปฯ จะทำให้การจีบและเดตกันของมนุษย์ทุกคนสูญเสียหรือไร้ความโรแมนติกไปเสียทั้งหมด แต่ทว่าการมาถึงของวัฒนธรรมการหาคนที่ ‘ใช่’ ผ่านแอปพลิเคชันหาคู่ต่างๆ กำลังเปลี่ยนวิถีและรูปแบบของความรักความสัมพันธ์ของเราในทางใดทางหนึ่งอยู่แน่ๆ

คำอธิบายจากมุมมองของนักสังคมวิทยา 
Dating App กำลังฆ่าความโรแมนติก
ของโลกยุคนี้จริงไหม? 

เมื่อไม่นานมานี้ บทความหนึ่งที่น่าสนใจบนเว็บไซต์ Dazed พูดถึงความรักโรแมนติกของคนยุคนี้ที่กำลัง ‘ถูกฆ่า’ จากการมาถึงของ Dating App น่าสนใจว่าทำไมถึงเป็นอย่างนั้น เพราะแน่นอนเราไม่อาจเหมารวมว่าการปัดหาคู่ในแอปฯ จะทำให้การจีบและเดตกันของมนุษย์ทุกคนสูญเสียหรือไร้ความโรแมนติกไปเสียทั้งหมด แต่ทว่าการมาถึงของวัฒนธรรมการหาคนที่ ‘ใช่’ ผ่านแอปพลิเคชันหาคู่ต่างๆ กำลังเปลี่ยนวิถีและรูปแบบของความรักความสัมพันธ์ของเราในทางใดทางหนึ่งอยู่แน่ๆแต่ไหนแต่ไรมาโดยเฉพาะในโลกตะวันตก การที่คนสองคนจะมาเจอกัน จีบกันได้ มักต้องเกิดจากโอกาสในการเข้าสังคม ต้องเจอหน้าค่าตา พบปะกันตามงานต่าง เช่น ในที่ทำงาน ระหว่างไปท่องเที่ยว เล่นกีฬา งานเลี้ยงสังสรรค์ หรือเจอกันตามกิจกรรมต่างๆ แต่สำหรับทุกวันนี้ พบว่ามากกว่า 90% ของคู่รักเจนฯ Z นั้นเจอกันในโซเชียลฯ รวมถึงแอปฯ หาคู่ นักสังคมวิทยา ดร.มารี เบิร์กสตรอม (Dr.Marie Bergström) ผู้เขียนหนังสือ The New Laws of Love เมื่อปี 2021 มองว่านี่เป็นการออกจากขนบของการจีบกันสมัยรุ่นพ่อแม่เรา รวมถึงคนเจนฯ เก่าออกไปอย่างสิ้นเชิง เพราะหากมองจากคนรุ่นก่อนๆ ก็อาจเรียกได้ว่าการมาถึงของแอปฯ หาคู่ทำให้เรามาไกลพอสมควรจากคตินิยม ความเชื่อ ข้อห้าม จากความรู้สึกว่าการจีบกันเป็นเรื่องประเจิดประเจ้อ มาสู่การที่เรา Normalized ให้การเจอใครสักคนแล้วจีบกัน ไม่ว่าจะเป็นเพศอะไร หรือฝ่ายไหนเริ่มก่อนก็เป็นเรื่องปกติธรรมดาได้ทั้งนั้น ซึ่ง ดร.เบิร์กสตรอม เรียกปรากฏการณ์การหาคู่ผ่านโซเชียลฯ และแอปพลิเคชันว่าเป็น ‘การเปลี่ยนแปลงรูปแบบของความความสัมพันธ์ลึกซึ้ง’ ของคนยุคนี้“ในข้อดีมากมายของแอปฯ หาคู่ หนึ่งในนั้นคือทำให้การจีบและเดตกันมีความยืดหยุ่น มีความเป็นไปได้มากขึ้นกว่าที่เคยเป็นมาอย่างไม่ต้องสงสัย แต่ในทางกลับกัน การหาคู่ผ่านแอปฯ ก็อาจลดทอนเสน่ห์ของ ‘ความโรแมนติก’ ลงไปด้วยเหมือนกัน เพราะมันไม่มีพื้นที่ของการปล่อยให้เราจินตนาการได้อย่างอิสระเลย” ดร.เบิร์กสตรอม กล่าวนักสังคมวิทยามองว่าการทำงานของแอปฯ หาคู่ที่มีเเพตเทิร์นตายตัวให้เราเดินตามอยู่แล้ว อาจทำให้การจีบกันออนไลน์ขาดความรู้สึกที่เป็นเหมือนหัวใจหลักอย่างความ ‘ตื่นเต้น’ ของการจะได้อะไรมาสักอย่าง ความเร้าใจที่รู้ว่าเสี่ยง แต่คงต้องขอลอง ไปจนถึงความรู้สึกของความอยากรู้อยากเห็น น่าค้นหา ซึ่งเป็นเสน่ห์ของการจีบและการเดตกันของมนุษย์ไปอย่างน่าเสียดายนอกจากนั้น รูปแบบการจับคู่ที่ตัวแพลตฟอร์มสร้างขึ้นมายังทำหน้าที่เป็นเหมือนไกด์พาเราเดินทางไปเจอใครสักคนที่ ‘กำหนดไว้แล้ว’ ไม่ให้เราออกนอกเส้นทาง ด้วยข้อมูลที่ Based on อัลกอริทึมล้วนๆ แบบไม่ต้องง้อพรหมลิขิตหรือคิวปิดใดๆ นั่นอาจเป็นทั้งข้อดี และอาจเป็นข้อเสียที่เข้ามาจำกัดทางเลือกของเรา ตัดเราออกจากความเป็นไปได้ในการจะเจอคนที่ใช่ เพียงเพราะเขาคนนั้นดันอยู่นอกเส้นทางที่แอปฯ กำหนดไว้ให้เท่านั้นเอง แต่ในชีวิตจริง ความรักความสัมพันธ์โรแมนติกเป็นเรื่องละเอียดอ่อนที่เต็มไปด้วยมิติมากกว่านั้น และมันสามารถเป็นเรื่องของ ‘ความบังเอิญ’ ได้มากมายกว่านั้นด้วย เพราะในโลกของความเป็นจริง เสน่ห์กับความสวยงามของการตกหลุมรักอาจเป็นอะไรที่ไม่ต้องอาศัยเหตุผล แถมอาจไม่มีตรรกะอะไรเลยก็ได้&nbsp;อย่าง ลุค เบอร์กิซ (Luke Burgis) ผู้เขียนหนังสือ Wanting: The Power of Mimetic Desire in Everyday Life ที่พบภรรยาของเขาโดยบังเอิญระหว่างไปท่องเที่ยวโรมซึ่งบอกว่า เขาแน่ใจว่าคงไม่มีโอกาสได้พบเธอตลอดชีวิตนี้หากเขาไม่ได้บังเอิญเจอเธอในวันนั้น ฟังแล้วเหมือนเรื่องโรแมนติกเกินจริง แต่ถ้าหากทั้งคู่ใช้แอปฯ หาคู่จัดการให้ละก็ พวกเขาคงไม่ได้เจอกันอย่างที่ว่าจริงๆ นั่นแหละ เพราะไม่มีอะไรที่พวกเขาจะ ‘แมตช์’ กันได้เลย“ผมไม่คิดว่าความแตกต่างกันมากๆ ที่เราสองคนมีจะทำให้เราเจอกันได้ถ้าเราต่างปัดแอปฯ หาคู่ เพราะเราแทบไม่มีอะไรเหมือนกันเลย ผมใคร่ครวญเรื่องนี้อยู่บ่อยๆ” ลุค เบอร์กิซ บอกกับเว็บไซต์ Dazed&nbsp;แอปฯ หาคู่ไม่เพียงทำหน้าที่เป็นไกด์นำทางคอยกำหนดคนที่ใช่หรือไม่ใช่ให้เราแล้ว การจีบและเดตกันผ่านโลกออนไลน์ยังทำให้เราต่างพยายามสร้าง ‘ตัวตน’ ขึ้นมาโดยที่อาจไม่ตรงกับความเป็นจริงได้อีกด้วย เราสามารถฟิลเตอร์ตัวเองได้ตั้งแต่รูปโปรไฟล์ จะหันให้เห็นหน้ามุมไหน จะใช้แอปฯ แต่งรูปขนาดไหนก็ย่อมได้ ปรับแต่งได้ตั้งแต่ข้อมูลต่างๆ เช่น เพศ อายุ เชื้อชาติ ศาสนา ส่วนสูง น้ำหนัก ความชอบ ความสนใจ ยันไลฟ์สไตล์ที่ลึกลงไปกว่านั้น จนเหมือนเรากำลังถูกบังคับให้ใช้ข้อมูลเหล่านี้ในการตัดสินใจเลือกใครสักคน ทั้งที่ไม่อาจรู้ได้เลยว่าทั้งหมดนั่นคือความจริงเท็จแค่ไหน &nbsp;“แรงดึงดูด หรือความโรแมนติกไม่สามารถพัฒนาและลึกซึ้งได้ถ้าหากขาดความ ‘น่าค้นหา’ ที่เกิดขึ้นเวลาเราเจอใครสักคนบนโลกออฟไลน์ ไม่ต่างจากความรู้สึกเอ่อล้นเวลาที่ได้สบตากับคนๆ นั้น โดยที่ไม่สามารถบรรยายออกมาเป็นคำพูดได้นั่นแหละ” นักเขียน ลุค เบอร์กิซ ให้ความเห็นแต่เราคงไม่สามารถโทษการเดตออนไลน์เพียงอย่างเดียวว่ามันเกิดมาเพื่อฆ่าความรักโรแมนติก ดร.เรเชล แคทซ์ (Dr.Rachel Katz) นักสังคมวิทยาผู้ทำการรีเสิร์ชเรื่องผลกระทบของเทคโนโลยีที่มีต่อชีวิตเรา เชื่อว่าจุดจบของความโรแมนติกในการจีบและเดตกันของคนยุคนี้อาจเชื่อมโยงไปถึงเหตุผลที่ว่าคนยุคนี้ ‘ขาด’ สังคมด้านอื่นๆ ในชีวิต นอกเหนือจากสังคมที่ทำงานก็เป็นได้ ในทางสังคมศาสตร์ คำว่า ‘The Third Place’ หมายถึงสิ่งแวดล้อมที่นอกเหนือไปจากบ้านที่เราอยู่อาศัย ซึ่งนักสังคมวิทยาจำนวนไม่น้อยมองว่ายุคนี้คือยุคของ ‘Death of the third place’ หรือความขาดแคลน ‘พื้นที่สาธารณะ’ ที่ทำให้มนุษย์หมดโอกาสได้พบเจอสังคมอื่นๆ นอกเหนือจากบ้านและที่ทำงานไปเสียแล้ว และบางครั้งพื้นที่ที่ไม่ได้เป็นสาธารณะเสียทีเดียวอย่างคาเฟ่ บาร์ หรือร้านอาหาร ก็ไม่สามารถตอบโจทย์การเป็นพื้นที่สำหรับการพบเจอและการเดตสำหรับทุกคนได้ขนาดนั้นด้วย&nbsp;เหตุผลทั้งหมดที่ว่ามานี้เอง จึงอาจเป็นความจริงที่การพบกัน จีบ และเดตผ่านแอปฯ หาคู่ของคนยุคนี้ถูกลดทอนความโรแมนติกลงไปอย่างเลี่ยงไม่ได้ ไม่แค่เฉพาะจากวัฒนธรรมและปัจจัยการใช้ชีวิตที่เปลี่ยนไป แต่ยังสะท้อนความจริงที่เจ็บปวดกว่านั้นว่าโครงสร้างของบ้านเมืองและสังคมก็มีส่วน ที่ทำให้เราขาด ‘พื้นที่’ ในโลกออฟไลน์ที่ทั้งให้ความรู้สึกอิสระ แต่ก็ปลอดภัย เป็นส่วนตัว และอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดีมากพอในเวลาเดียวกันจนเอื้อให้เราสามารถเจอใครสักคนตัวเป็นๆ แบบ ‘จับต้องได้’ นั่นยิ่งทำให้โอกาสในการที่เราจะเจอะเจอความรักความสัมพันธ์สุดโรแมนติกในยุคนี้เป็นเรื่องไม่ง่ายเลยสักนิดอ้างอิง<a href="https://www.dazeddigital.com/life-culture/article/62398/1/did-dating-apps-kill-crushes-love-relationships-tinder-hinge" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.dazeddigital.com/life-culture/article/62398/1/did-dating-apps-kill-crushes-love-relationships-tinder-hinge</a>

ลูกหลายคนถูกผู้ให้กำเนิดคุกคามทางเพศ หรือหนักจนถึงขั้น ‘ข่มขืน’ มีให้เห็นกันแทบทุกเดือน และปฏิเสธไม่ได้อีกว่า เหยื่อจากข่าวดังกล่าว หลายครั้งก็มักจะเป็น ‘ลูกสาว’ ที่ถูกข่มขืนโดยผู้ชายในบ้าน

จากหลายข่าวในไทย จนถึงเคส Alice Munro เมื่อแม่ไม่อาจปกป้องลูกจากการถูกพ่อข่มขืน ด้วยสาเหตุใหญ่คือ ‘ไม่เชื่อ’ หรือ ‘ไม่ได้รับฟัง’

ปีนี้ถือเป็นปีแรกตั้งแต่มี ‘โอลิมปิกเกมส์’ มา ที่นักกีฬารวม 206 ประเทศทั่วโลกที่เข้าร่วมแข่งขัน โอลิมปิกเกมส์ 2024 มีสัดส่วนระหว่างนักกีฬาหญิงและนักกีฬาชาย ‘เท่ากัน’ เป๊ะๆ

สิ่งที่ ปอป้อ-ทรัพย์สิรี แต้รัตนชัย นักแบดมินตันไทย อยากบอก ต้อนรับครั้งแรกที่โอลิมปิกเกมส์ 2024 มีสัดส่วนนักกีฬาหญิง-ชาย 50:50 เท่ากัน

ศาลญี่ปุ่นตัดสินให้หญิงข้ามเพศคนหนึ่งสามารถเปลี่ยนเพศได้ แม้จะยังไม่ได้เข้ารับการผ่าตัดแปลงเพศ ซึ่งนับเป็นมูฟเมนต์ที่หลายคนเริ่มมองเห็นความหวังถึงการมีอยู่ของกฎหมายทางเพศที่สนับสนุน LGBTQ+  เพราะศาลมองเห็นความเป็นหญิงของเธอผู้นี้ โดยไม่ตัดสินจากอวัยวะเพศ ทว่าหญิงข้ามเพศอีกคนกลับไม่สามารถเปลี่ยนเพศได้ เนื่องจาก ‘เคยแต่งงาน’ มาก่อน แม้เธอจะผ่าตัดแล้วก็ตาม

ความลักลั่นของการตัดสินว่าใครเป็น ‘เพศหญิง’ จากกรณีหญิงข้ามเพศในญี่ปุ่นที่เปลี่ยนคำนำหน้าได้ แม้ไม่ผ่าตัดแปลงเพศ ขณะที่อีกคนผ่าตัดแล้ว แต่ยังเปลี่ยนไม่ได้ เพราะเธอแต่งงานกับผู้หญิง

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

CONVERSATION

VDO

Thoughts

คำอธิบายจากมุมมองของนักสังคมวิทยา Dating App กำลังฆ่าความโรแมนติก ของโลกยุคนี้จริงไหม?

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

NUT LELAPUTRA

RELATED

HOT TOPICS