เพราะการสร้างความเปลี่ยนแปลง ไม่จำเป็นต้องเป็นการกระทำที่ยิ่งใหญ่เสมอไป การขับเคลื่อนของ ‘เฟมินิสม์’ ก็เช่นเดียวกัน ชวนรู้จัก ‘Microfeminism’ แนวทางการต่อสู้กับอคติทางเพศด้วยการกระทำเล็กๆ ในชีวิตประจำวันแบบเนียนๆ มากกว่าการแสดงออกอย่างตรงไปตรงมา

Microfeminism การต่อสู้เรื่องความเท่าเทียมทางเพศ ผ่านการกระทำเล็กๆ น้อยๆ ในชีวิตประจำวัน ที่แม้ไม่ได้ยิ่งใหญ่ แต่ใช่ว่าไม่สร้างความเปลี่ยนแปลง

เพราะการสร้างความเปลี่ยนแปลง ไม่จำเป็นต้องเป็นการกระทำที่ยิ่งใหญ่เสมอไป การขับเคลื่อนของ ‘เฟมินิสม์’ ก็เช่นเดียวกัน และสำหรับคนที่พอใจกับแนวทางการต่อสู้กับอคติทางเพศด้วยการกระทำเล็กๆ ในชีวิตประจำวันแบบเนียนๆ มากกว่าการแสดงออกอย่างตรงไปตรงมา ก็นับเป็นสิ่งที่เลือกได้ และล้วนมีความสำคัญ โดยเราเรียกแนวคิดรูปแบบนี้ว่า ‘Microfeminism’ ที่เกิดขึ้นได้ทั้งในชีวิตประจำวัน ที่ทำงาน จนถึงในความสัมพันธ์โรแมนติกและในครอบครัว เพราะทั้งหมดทั้งมวลมันคือการไม่ยึดติดว่าใครควรมีบทบาทแบบไหนเพียงเพราะเพศที่เป็น และการปฏิบัติกับคนทุกๆ เพศอย่างเท่าเทียมกันไม่ว่าจะเป็น การเรียกสรรพนามทางเพศของคนรอบข้างในแบบที่เขาสะดวกใจ, ไม่จำเป็นต้องให้ผู้ชายเลี้ยงข้าวเสมอไป, แบ่งหน้าที่ทำงานบ้านกับแฟนแบบแฟร์ๆ, ไม่โยนหน้าที่การเลี้ยงลูกเป็นของผู้หญิงฝ่ายเดียว, ไม่ยึดติดว่าผู้ชายจำเป็นต้องลุกให้ผู้หญิงนั่ง, ไม่จำกัดว่าผู้นำในที่ทำงานจะต้องเป็นผู้ชาย, ใช้คำเป็นกลางทางเพศมากขึ้นในชีวิตประจำวัน, จนถึงการเลือกแต่งตัวอย่างที่ชอบโดยไม่ต้องให้เรื่องเพศมาเป็นกรอบกั้น ฯลฯ เหล่านี้ล้วนแต่นับเป็น Microfeminism ได้ทั้งสิ้นMicrofeminism เป็นคำที่ถูกพูดถึงมากขึ้นเมื่อไม่นานมานี้โดยเฉพาะในโลกตะวันตก ซึ่งใจความหลักคือการพยายามสื่อสารว่าจริงๆ เราสามารถขับเคลื่อนเรื่องความเท่าเทียมทางเพศในชีวิตประจำวันผ่านการกระทำของเราต่อคนรอบข้างได้ ในกรณีที่ไม่สะดวกที่จะแสดงจุดยืนเพื่อสนับสนุนสิทธิสตรี และความเท่าเทียมทางเพศด้วยข้อจำกัดต่างๆ อย่างตรงไปตรงมา เช่น การไปประท้วง ลงถนน แสดงออกเชิงสัญลักษณ์ ออกมาพูดว่าฉันเป็นเฟมินิสต์ตรงๆ ขับเคลื่อนบนโลกโซเชียลฯ หรืออะไรก็ตามที่เป็นการกระทำที่เห็นได้อย่างชัดเจนในวงกว้าง เพราะแต่ละคนก็มีความพร้อมที่แตกต่างกัน และมีสิทธิ์เลือกวิธีการต่อสู้ในรูปแบบที่ตัวเองสบายใจที่สุด แต่สุดท้ายสิ่งที่เฟมินิสต์อยากเห็นก็ล้วนยังเป็นภาพเดียวกันคือ ความเท่าเทียมทางเพศที่เกิดขึ้นในสังคม และทำลายอคติทางเพศที่ฝังแน่นกันมานานเจน แมนลี่ (Jen Manly) มีอาชีพเป็นอาจารย์มหาวิทยาลัย และเป็นคนหนึ่งที่ออกมาพูดถึงแนวคิด Microfeminism ซึ่งเธอมองว่า แนวคิดนี้เป็นภาพรวมของการกระทำเล็กๆ น้อยๆ ที่ผู้หญิงหลายคนช่วยกันทำกันอยู่แล้วมาตลอดชีวิต เพียงแต่ว่าคำจำกัดความนี้จะเป็นการเน้นย้ำว่า เรื่องเล็กๆ ที่เราทำเนี่ยแหละ มันก็สร้างการเปลี่ยนแปลงได้นะ เช่น การให้ผู้หญิงได้เสนอไอเดียก่อนบ้างในที่ประชุม หรืออย่าง เคธี่ วู้ด (Katie Wood) ผู้เป็นทนายความหญิงในฟลอริดา เธอก็บอกว่า “ฉันไม่คิดว่ามันเป็นเทรนด์ หรืออะไรที่ใหม่เลย เพราะผู้หญิงก็ทำสิ่งนี้กันมา 40 ปีแล้วแหละ” โดยวิธีที่เธอใช้คือการเรียก CEO หรือผู้นำทางธุรกิจว่า ‘เธอ’ (She) ก่อน เพื่อทลายกรอบที่คนส่วนใหญ่คิดว่าคนทำงานตำแหน่งสูงๆ น่าจะเป็น ‘เขา’ (He) มากกว่า&nbsp;“มันเหมือนเป็นการกระทำเล็กๆ ที่อาจทำให้ผู้ชายบางคนโมโหได้” วู้ดกล่าว ซึ่งเธอก็เชื่อว่าคำพูดเล็กๆ น้อยๆ ที่ใช้พูดในชีวิตประจำวันจะช่วยลดการสเตริโอไทป์บางอย่างได้บ้าง เธอย้ำว่า “ยังมีผู้หญิงบางคนที่ไม่ต้องการ หรือไม่สามารถที่จะเข้าร่วมการประท้วง หรือแชร์บางอย่างลงโซเชียลมีเดีย หรือออกเสียงโหวต…ดังนั้น Microfeminism จึงเป็นสิ่งเล็กๆ ที่พวกเธอสามารถสร้างความเปลี่ยนแปลงได้ แม้มันจะเล็กๆ น้อยๆ ก็เถอะ”ยังมี แอชลีย์ ชานีย์ (Ashley Chaney) ที่วิดีโอคอนเทนต์ของเธอกลายเป็นไวรัลมีคนดูหลักล้านบนโลกโซเชียลฯ เมื่อพูดถึง Microfeminism โดยสิ่งที่เธอบอกว่าชอบทำคือการส่งอีเมลกลุ่ม โดยจะขึ้นชื่อผู้หญิงก่อนผู้ชาย เช่น “Hello Kathy, and Joe.” ต่างจากปกติที่หลายๆ ครั้งในบางองค์กรมักจะใช้ชื่อผู้ชายก่อน ซึ่งเธอก็เปิดให้ผู้หญิงคนอื่นๆ เข้ามาแสดงความคิดเห็น หรือแชร์วิธีของตัวเองในรูปแบบที่ต่างกัน ซึ่งก็มีทั้งสาวๆ ที่อยู่ในอุตสาหกรรมอสังหาริมทรัพย์ ที่กล่าวว่า เมื่อมีคู่รักมาซื้อบ้านด้วยกัน พวกเธอมักจะเขียนชื่อผู้หญิงก่อนชื่อผู้ชาย ซึ่งผู้หญิงคนหนึ่งก็กล่าวว่า “สามีของผู้หญิงคนนั้นตั้งคำถามกับเรื่องนี้มาก แม้ว่าความแตกต่างของสัญญาที่เอาชื่อภรรยาขึ้นก่อนจะเป็นศูนย์ก็ตาม คือมันก็แค่อีโก้ของเขาอะค่ะ” หรือผู้หญิงอีกคนก็มาแสดงความคิดเห็นว่า “ฉันเขียนการ์ดงานแต่งงานของฉันว่า ‘Mrs. &amp; Mr. Jane Smith,’” แทนการใช้ชื่อเจ้าบ่าวก่อนตามธรรมเนียมการแต่งงานดั้งเดิมของฝั่งตะวันตกด้าน คริสตี้ พรูอิตต์-เฮย์เนส (Christy Pruitt-Haynes) จาก Neuroleadership Institute เธอบอกว่าหลายครั้งคนจะเชื่อว่าผู้ชายควรเป็น ‘ผู้นำ’ ซึ่งในระดับการทำงาน เธอมองว่าการสเตริโอไทป์แบบนี้จะนำไปสู่การรับคนเข้าทำงาน และการเลื่อนตำแหน่งของคนในทีม (ซึ่งผู้ชายก็อาจจะมีโอกาสไปอยู่ในตำแหน่งที่สูงมากกว่า) เป้าหมายของเธอจึงเป็นสร้างบทสนทนาเกี่ยวกับอคตินี้ที่แต่ละคนมี เพื่อให้นำไปสู่การแก้ไขปัญหาต่อไป ซึ่งสิ่งหนึ่งในองค์กรที่ทำได้ เธอยกตัวอย่างว่า การเปลี่ยนคำจาก Chairman เป็น Chairperson หรืออย่างการลาเพื่อดูแลบุตร (Parental leave) แทนการใช้คำว่า การลาคลอด (Maternity Leave) เพื่อส่งเสริมความเป็นกลางทางเพศ และไม่ทำให้คำเหล่านี้ดูเป็นหน้าที่ของเพศใดเพศหนึ่ง เพราะประธานบริษัทก็สามารถเป็นคนเพศใดก็ได้ และการลาเพื่อเลี้ยงลูก ก็ไม่ใช่หน้าที่ของเพศหญิงอย่างเดียว เพราะผู้ชายก็สามารถเลี้ยงลูกได้ เป็นต้น&nbsp;หรือบางคนก็แก้เผ็ดผู้ชายที่ไม่ให้เกียรติพวกเธออย่างแสบๆ หน่อย ก็มีเหมือนกัน เช่น ครีเอเตอร์อย่าง เอลล่า ลอว์เกรน (Ella Lowgren) ที่เล่าว่า “ถ้าฉันถูกผู้ชายขัดจังหวะในที่ประชุม ฉันก็จะขัดจังหวะเขากลับบ้าง” ซึ่งเธอก็จะทำจนกว่าเขาจะอึดอัด เพื่อให้เขารู้ว่า เขาไม่มีสิทธิ์มาช็อตฟีลผู้หญิง หรือคิดว่าผู้หญิงจะไม่กล้ากับเขานั่นเอง ไปจนถึงการที่เธอมอบหมายงานให้พนักงานชายได้ทำงานหยุมหยิมด้วยเช่นกัน จากที่ปกติมักจะเป็นหน้าที่ของผู้หญิงเป็นส่วนมาก เช่น การยิงนัดประชุม หรือการจดบันทึกงานประชุม เพื่อทำให้เห็นว่าทุกเพศไม่ควรจะถูกกรอบว่าควรทำสิ่งใด ไม่ควรทำสิ่งใด เป็นต้นอ่านมาถึงตรงนี้ แม้หลายข้อที่ยกมาจะมีต้นทางจากบริบทของฝรั่ง แต่ใช่ว่าสิ่งนี้ไม่ได้เกิดขึ้นในไทย หลายคนได้ทำการต่อสู้เล็กๆ ในชีวิตประจำวันกันไปหลายต่อหลายเรื่องแล้ว และหลายคนก็คงจะเห็นแล้วว่า จริงๆ การกระทำเล็กๆ น้อยๆ ก็สามารถสร้างแรงกระเพื่อมบางอย่างได้ บางคนอาจจะรู้สึกน้อยอกน้อยใจตัวเองหรือตั้งคำถามกับตัวเองว่า สิ่งที่ฉันจะทำได้ มีอะไรบ้าง จริงๆ แค่เรื่องง่ายๆ ในชีวิตประจำวัน นั่นก็ถือเป็นสิ่งสำคัญเหมือนกัน และคุณก็สามารถเรียกตัวเองว่าเฟมินิสต์ หรือคนที่สนับสนุนความเท่าเทียมทางเพศได้เช่นกันอ้างอิง:<a href="https://www.glamour.com/story/we-all-should-be-microfeminists" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.glamour.com/story/we-all-should-be-microfeminists</a><a href="https://www.worklife.news/culture/microfeminism-workplace-office-tiktok-trend/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.worklife.news/culture/microfeminism-workplace-office-tiktok-trend/ </a><a href="https://www.goodgoodgood.co/articles/micro-feminism" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.goodgoodgood.co/articles/micro-feminism </a>

ย้อนไปเมื่อต้นปี 2023 ม้าตัวหนึ่งหัวใจวายตายขณะถ่ายทำซีรีส์ The Ring of Power ขณะที่เมื่อปี 2011 เสือชื่อคิงก็เกือบจมน้ำตายระหว่างการถ่ายทำหนังเรื่อง Life of Pi ในฉากที่จำเป็นต้องใช้เสือจริงๆ แทนซีจี  ฯลฯ และเช่นเดียวกับเคสแมวดำในซีรีส์ ‘แม่หยัว’ มีสัตว์หลายชีวิตต้องสูญเสียสวัสดิภาพของตัวเอง เพื่อตอบสนอง ‘ความสมจริง’ ในการถ่ายทำ โดยที่มันไม่สามารถให้ความยินยอมหรือเรียกร้องอะไรได้

เมื่อดิสเคลมเมอร์ “No Animal Were Harmed” ในหนังฮอลลีวูด ก็ไม่อาจการันตีสวัสดิภาพสัตว์ได้ 100% 


‘Pink Wheels’ คือกลุ่มตำรวจหญิงชาวปากีสถาน ที่สวมฮิญาบ ขี่สกู๊ตเตอร์สีชมพูจำนวน 10 คัน เข้าไปในเมืองเพื่อรับเรื่องร้องเรียน และช่วยเหลือผู้หญิงที่เผชิญความรุนแรง เนื่องจากเหยื่อหลายคนคิดว่าจะ “ไม่ได้รับความเป็นธรรม” จากตำรวจชายที่ไม่เข้าใจความเจ็บปวดของพวกเธอ 

Pink Wheels กลุ่มตำรวจหญิงในปากีสถาน สวมฮิญาบมากับสกู๊ตเตอร์สีชมพู เพื่อช่วยเหลือผู้หญิงที่เผชิญความรุนแรงทางเพศ

เมื่อพูดถึงความรุนแรงในครอบครัวหรือความรุนแรงต่อผู้หญิง หลายคนอาจเห็นภาพการลงไม้ลงมือทำร้าย แต่อันที่จริง การใช้คำพูดทำร้ายอีกฝ่ายโดยเฉพาะในคู่รัก ก็นับเป็นความรุนแรงอย่างหนึ่งเช่นกัน 

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

VDO

CONVERSATION

MIRROR50

PR-NEWS

Movement

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

PATCHSITA PAIBULSIRI

RELATED

HOT TOPICS