ตุ๊กตา-นิศารัตน์ จงวิศาล คือตัวแทนจาก ‘กลุ่มทำทาง’ ที่ต่อสู้เรื่องการทำแท้งปลอดภัยในไทยมาตลอดหลายปี ทั้งยังสื่อสารผ่านเพจ ‘คุยกับผู้หญิงทำแท้ง’ ที่ต้องการสร้างความเข้าใจใหม่ๆ ลบอคติเกี่ยวกับการทำแท้ง ให้คนไทยเปิดกว้างต่อสิทธิในร่างกายของผู้ตั้งครรภ์มากขึ้น

Mirror 50 : นิศารัตน์ จงวิศาล นักเคลื่อนไหวจากกลุ่มทำทาง ที่อยากยืนหยัดเพื่อผู้หญิงที่เคยผ่านการทำแท้ง

ตุ๊กตา-นิศารัตน์ จงวิศาล คือนักเคลื่อนไหวสิทธิทำแท้งปลอดภัย และเป็นเจ้าหน้าที่ให้คำปรึกษาประจำ ‘กลุ่มทำทาง’&nbsp;องค์กรไม่แสวงผลกำไรที่เกิดขึ้นจากการรวมตัวกันของกลุ่มคนตัวเล็กๆ ที่ผลักดันเรื่องการทำแท้งปลอดภัยในบ้านเรามาอย่างยาวนาน ทั้งยังเป็นส่วนสำคัญในการผลักดันให้กฎหมายทำแท้งของประเทศไทยเกิดการเปลี่ยนแปลง ส่งผลให้ผู้หญิงสามารถเลือกยุติการตั้งครรภ์ของตัวเองได้โดยไม่ต้องถูกตีตราว่าเป็นอาชญากรรมอย่างที่เคยเป็นมา -แต่แน่นอนว่า ก็ยังมีเรื่องให้ต้องขับเคลื่อนกันอีกหลากหลายประเด็นทีเดียวงานของนิศารัตน์และกลุ่มทำทางครอบคลุมตั้งแต่การให้ความรู้ ให้คำปรึกษา รณรงค์ เรียกร้อง จนถึงประท้วง วิธีไหนก็ตามที่สามารถเปลี่ยนชุดความคิดความเชื่อของสังคมไทยที่มีต่อการทำแท้ง ลบอคติที่กดทับคนที่เลือกทำแท้ง เพื่อให้ผู้หญิงหรือผู้มีมดลูกทุกคนไม่ถูกลดทอนคุณค่าความเป็นมนุษย์จากประสบการณ์หนึ่งในชีวิต ได้รับสิทธิที่เท่าเทียม และมี ‘ทางเลือก’ ในชีวิต ในร่างกายของตัวเองอย่างที่ควรจะเป็นสักที&nbsp;<img src="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjX5eop1V2hSetMaNdCRdqEp1V2DqAe9vA1.png" data-id="101314" data-url="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjX5eop1V2hSetMaNdCRdqEp1V2DqAe9vA1.png" style="width: auto;" class="fr-fic fr-dib">Q: คิดว่าอะไรที่คนยังไม่รู้เกี่ยวกับสิ่งที่คุณทำอยู่A: เยอะเลยอะ (หัวเราะ) เยอะเลยอะค่ะ นึกไม่ออกเลยว่าจะเอาอะไรขึ้นมาก่อนดี เอาอันนี้ละกันค่ะ คนไม่รู้ค่ะว่าจริงๆ แล้วมีคนที่ทำแท้งเต็มไปหมดเลยมากกว่าที่คุณคิด ค่ะ&nbsp;Q: มีข้ออื่นๆ อีกได้นะคะA: อืม… นอกจากคนจะไม่รู้ว่าจริงๆ แล้วมีคนที่ทำแท้งมากกว่าที่คุณคิดแล้วคนในประเทศเราส่วนใหญ่จำนวนมาก ก็ยังเข้าใจผิดเกี่ยวกับการทำแท้งมากมาย อย่างเช่นว่าทำแท้งแล้วจะตาย ทำแท้งแล้วมีลูกอีกไม่ได้ หรือว่าทำแท้งเป็นเรื่องที่ทำให้เราต้องมีตราบาปตลอดชีวิต กลายเป็นคนสกปรก มันมีทั้งความเข้าใจผิดทั้งอคติรวมอยู่ในนั้น ซึ่งมันไม่แฟร์และมันไม่ถูกต้องค่ะQ: หนึ่งประเด็นที่อยากผลักดันที่สุดคืออะไรA: จริงๆ ประเด็นที่ใหญ่ที่สุดอะค่ะ คือประเด็นเรื่องอคติและการตีตราที่มีต่อการทำแท้ง เพราะว่ามันเป็นรากของปัญหาทั้งหมดที่เรามีเรื่องทำแท้งในประเทศไทย ถ้าหากว่าเราไม่ตีตราตัดสินการทำแท้งว่าเป็นบาป หรือว่ามันเป็นอันตรายมาก อย่างที่หมอบางคนหรือว่าสื่อบางเจ้าพยายามจะบอกอะค่ะ ตรงนี้มันจะเป็นทางเปิดเลยค่ะ ถ้าหากว่าเราไม่มีความคิดชุดนี้ มันจะเป็นทางเปิดให้หมอกล้าให้บริการให้คนที่จำเป็นต้องทำเข้าไปรับบริการ แล้วก็ไม่จำเป็นต้องรู้สึกแย่กับตัวเองหลังจากที่รับบริการด้วย ดังนั้นข้อที่ใหญ่ที่สุดคือเรื่องอคติค่ะQ: การมีคนมองเห็นสิ่งที่คุณกำลังทำและผลักดันอยู่ สำคัญอย่างไรA: เราไม่ได้อยู่บนโลกคนเดียว ดังนั้นการที่เราทำอะไรแล้วมันมีคนมองเห็น มันย่อมดีสิ เพราะว่าถ้าหากเราไม่ถูกมองเห็น เสียงของเราก็เงียบเหมือนกัน การถูกมองเห็นในประเด็นที่เราทำมันสำคัญมากอยู่แล้ว เพราะว่าเราไม่ได้ทำงานเพื่อตัวเราเอง เราทำงานเพื่อทุกๆ คนรอบๆ ตัวเรา รวมถึงตัวเราด้วย ฉะนั้นถ้าหากว่าไม่มีใครเห็นเราว่าเราทำงานแล้วเราทำงานกับกำแพงเหรอ มันก็ไม่ใช่ดังนั้นเวลาที่นักกิจกรรม ออกไปทำกิจกรรม ออกไปประท้วง ออกไปถือโทรโข่งทำเสียงดังๆ ทำ performance หรือ action ที่ดูแล้วมันประหลาด ดูแล้วเหมือนคนบ้าๆ บอๆ อะค่ะ บางครั้งเราทำเพราะว่าเราอยากให้สังคมได้ยินเสียงของเราจริงๆ ในประเด็นของเรา ถ้าเราไม่ทำแสงที่ไหนมันจะมาหาเราอะ ก็ต้องทำ&nbsp;<img src="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjZIOjHTKDzuxO6TlSuhs1a2hhBce9vA1.png" data-id="101314" data-url="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjZIOjHTKDzuxO6TlSuhs1a2hhBce9vA1.png" style="width: auto;" class="fr-fic fr-dib">Q: มองว่ายังมีใครหรือคนกลุ่มไหนที่ถูกมองเห็นมากขึ้นA: จริงๆ คนตัวเล็กตัวน้อย คนธรรมดาอะค่ะที่คือ…จะว่าไงดี ไม่ได้พูดถึงมุมของการถูกมองเห็นจากสื่อนะ แต่ว่าพูดถึงมุมการถูกมองเห็นจากสังคมของเขา อย่างเช่น ผู้หญิง โดยเฉพาะผู้หญิงที่อัตลักษณ์หญิงนะ คือเป็นผู้หญิงที่ Assigned Female at Birth แล้วก็เป็นผู้หญิงด้วย cisgender เนี่ย ยังมีจำนวนมากเลยที่เขาก็มีเรื่องในใจเนอะ ประเด็นของผู้หญิงเป็นประเด็นที่ถูกกลบ ไม่ต่างกันกับประเด็นของเพศหลากหลายอื่นๆ ผู้หญิงก็ถูกกลบเหมือนกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้หญิงที่ทำแท้ง จริงๆ การทำแท้งมันเหมือนกับเป็นประสบการณ์หนึ่งที่เข้ามาแล้วก็ผ่านไป เหมือนปัญหาหนึ่งที่เราแก้ได้แล้วก็จบไป และเราน่าจะพูดถึงมันได้&nbsp;แต่ว่าผู้หญิงที่ทำแท้งอะค่ะ เขาไม่ได้พูดออกมา ดังนั้นเขาไม่ได้ถูกมองเห็นในสิ่งที่เขาเผชิญจากประสบการณ์ของเขา เพราะว่าการพูดออกมามันทำให้เขาได้รับแรงต้านที่มากกว่าที่เขาจะรับไหว เราคิดว่าความเจ็บปวดจากสังคมที่มอบให้ผู้หญิงที่ทำแท้ง แล้วก็ความโดดเดี่ยวที่ผู้หญิงที่ทำแท้งได้รับ มันควรถูกมองเห็น แล้วมันควรมีพื้นที่ปลอดภัย มีที่ทางให้คนที่เคยทำแท้งได้ไป ยกตัวอย่างเช่น วัดที่ไม่ทำผ้าป่านมผง ไม่ทำพุทธพาณิชย์ที่ทำให้เขารู้สึกแย่ยิ่งไปกว่าเดิม เพื่อให้เขามีที่ที่ความรู้สึกของเขาจะถูกมองเห็นแล้วก็ได้คลี่คลาย&nbsp;เล่าต่อได้ไหม เราเพิ่งทำศาลเจ้าผีเด็กไป ในงาน Bangkok Abortion แล้วเราอยากให้มีที่อย่างนี้ในโลกใบนี้จริงๆ ก็คือที่ที่ผีเด็กไม่ดุ ที่ที่ผีเด็กเป็นเทพ ที่ที่ผีเด็กตรงเนี้ย เทพเนี้ยเป็นตัวแทนสื่อสารระหว่างคุณกับผีเด็กของคุณ ให้คุณแฮปปี้ ให้คุณแบบ ‘โอ๊ย ขอให้แม่เฮงๆ นะลูก’ อะไรอย่างนี้ค่ะ คือเราไม่เห็นพื้นที่แบบนี้กับเรื่องผีเด็ก เราเห็นแต่ผีเด็กที่ดุร้าย อาฆาตแม่ ‘อย่าทำมาหากินขึ้นเลย ขอให้ตกต่ำ’ ไรงี้ สำหรับเรามันไม่จริงอะ เพราะฉะนั้นถ้ามันมีพื้นที่อย่างนี้ ความรู้สึกเหล่านี้มันจะถูกมองเห็นและมันจะถูกขยาย ถูกปลดปล่อย ถูกคลี่คลาย ซึ่งตอนนี้มันยังไม่มี&nbsp;Q: น่าสนใจมาก ส่วนใหญ่เรามักจะเห็น solution ว่า ‘ผีเด็กไม่มีหรอก’ เรายังไม่ค่อยวิธีคิดที่ว่า มีก็ได้แต่แค่ว่าไม่ต้องดุร้ายก็พอA: ก็ความเชื่อมันเป็นสิ่งที่อยู่ในเนื้อในตัวเนอะ อย่างเราเองเป็นคนไม่มีศาสนาครึ่งนึง แต่อีกครึ่งนึงก็เป็นคนชอบไหว้เจ้าค่ะ แล้วอย่างนี้มันจะอธิบายยังไงล่ะว่าศาสนาไม่ศาสนามันอยู่ตรงไหน ในเมื่อเราก็ทำพฤติกรรมทางศาสนาอยู่ดี แล้วเรื่องผีเด็กอะ มันปฏิเสธไม่ได้หรอกค่ะ เราบอกว่า ‘ผีเด็กไม่มีจริง!’ แล้วคนที่เคยเจอผีเด็กของตัวเองล่ะ เราจะบอกเขาว่าอะไร เขาเป็นบ้าเหรอ มันก็ไม่ใช่ ดังนั้นเราเลยอยากสร้างพื้นที่ปลอดภัยให้คนกลุ่มนี้เหมือนกันค่ะเพราะท้ายที่สุด เราอยากจะยืนหยัดเคียงข้างคนที่เคยทำแท้งเพราะว่าคนที่เคยทำแท้งถูกสังคมโดดเดี่ยวมากพอแล้ว และเราไม่โดดเดี่ยวคุณ เราจะอยู่ข้างคุณ เป็นเพื่อนคุณค่ะ<img src="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjUw7fZ7K9Z4QJp1V2Wz4jrAMc4e9vA1.png" data-id="101314" data-url="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjUw7fZ7K9Z4QJp1V2Wz4jrAMc4e9vA1.png" style="width: auto;" class="fr-fic fr-dib"><img src="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjUnP4X4InzOJq8OLyCoU7bEe9vA1.png" data-id="101314" data-url="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjUnP4X4InzOJq8OLyCoU7bEe9vA1.png" style="width: auto;" class="fr-fic fr-dib"><img src="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjfLeHnGf87AEz4uHC54nADwe9vA1.png" data-id="101314" data-url="https://media.thairath.co.th/image/e3ycGE3gW2CAL92XI0wZjfLeHnGf87AEz4uHC54nADwe9vA1.png" style="width: auto;" class="fr-fic fr-dib">

‘PANK’ หรือ ‘Professional Aunt, No Kids’ ผู้หญิงที่มีสถานะการเงินคล่องตัว ดูแลตัวเองได้ ไม่ได้มองว่าจุดสูงสุดของชีวิตคือการแต่งงานมีลูก เพียงแค่อยากเป็นคุณน้ามืออาชีพ คอยดูแลหลานๆ ที่เธอรัก

การเพิ่มขึ้นของ PANK : Professional Aunt, No Kids น้าสาวสุดคูล ดูแลตัวเองได้ สายเปย์ ชอบเลี้ยงหลาน แต่ไม่ได้อยากแต่งงานหรือมีลูก

ในต่างประเทศเองการล่วงละเมิดและการคุกคามทางเพศในแวดวงศิลปะก็ไม่ใช่เรื่องใหม่และกำลังตื่นตัวไม่น้อยไปกว่าบ้านเรา อย่างกลุ่มที่มีชื่อว่า ‘The Guerrilla Girls’ กลุ่มนักเคลื่อนไหวที่ขอลุกขึ้นมาสวมชุดกอลิลลา ทำตัวบ้าหลุดโลก แต่ภายใต้ชุดนั้นคือการเป็นหูเป็นตาให้กับวงการศิลปะ กระตุ้นให้ทุกคนที่เกี่ยวข้องตั้งแต่ศิลปิน คิวเรเตอร์ นักวิจารณ์ จนถึงมิวเซียม แกลเลอรี และบรรดานายทุน ตื่นรู้ต่อ ‘การมีอยู่ของผู้หญิง’ ให้มากขึ้นกว่าที่เป็นอยู่

The Guerrilla Girls กลุ่มนักเคลื่อนไหวในชุดกอริลลาที่พร้อมปั่นและรันความเท่าเทียมในวงการศิลปะมาตั้งแต่ยุค 80s

การคุกคามทางเพศในที่ทำงานยังคงเป็นเรื่องใหญ่ที่สามารถเกิดขึ้นได้ในทุกองค์กร อย่างเช่น กรณีหน่วยงานด้านสาธารณสุข ในอังกฤษเมื่อเร็วๆ นี้ ที่มีรายงานออกมาว่าเจ้าหน้าที่ชาวต่างชาติที่ทำงานด้านการดูแลผู้ป่วย ถูกล่วงละเมิดทางเพศอย่างต่อเนื่อง แต่กลับไม่มีใครกล้าปริปากพูด ด้วยความกลัวว่าจะเสียวีซ่าทำงาน และสุดท้ายจะทำให้พวกเขาตกที่นั่งลำบาก เพราะเป็นเพียงแรงงานชาวต่างชาติ

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

CONVERSATION

VDO

Movement

Mirror 50 : นิศารัตน์ จงวิศาล นักเคลื่อนไหวจากกลุ่มทำทาง ที่อยากยืนหยัดเพื่อผู้หญิงที่เคยผ่านการทำแท้ง

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

MIRROR TEAM

RELATED

HOT TOPICS