เป็นความจริงที่ว่าเวลาพูดถึง ‘ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด’ หลายคนยังไม่ค่อยเข้าใจและยังเต็มไปด้วยความเชื่อที่ไม่ค่อยถูกต้องนัก

ทำความเข้าใจ ‘ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด’ และการป้องกันก่อนเกิดเรื่องเศร้า

เป็นความจริงที่ว่าเวลาพูดถึง ‘ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด’ หลายคนยังไม่ค่อยเข้าใจและยังเต็มไปด้วยความเชื่อที่ไม่ค่อยถูกต้องนัก แถมภาวะซึมเศร้าหลังคลอดยังเป็นเรื่องที่มักจะถูกนำมาพูดถึงในแง่ของการ ‘มองย้อนกลับไป’ เวลามีความสูญเสียเกิดขึ้นแล้ว มากกว่าจะเป็นการหาทางป้องกันไม่ให้เกิดขึ้น&nbsp;นั่นอาจเป็นเพราะภาวะซึมเศร้าหลังคลอดเป็นหนึ่งในหัวข้อที่ไม่ค่อยถูกหยิบยกมาพูดกันอย่างเปิดเผย ทั้งที่จริงแล้วอาการรวนของฮอร์โมน การพักผ่อนที่ไม่เพียงพอ บวกกับความไม่ปกติของสภาวะร่างกายหลังการคลอด อาจส่งผลต่อความคิดและอารมณ์ แต่ด้วย Stigma บางอย่างของสังคมที่คาดหวังว่าหญิงทุกคนที่ให้กำเนิดจะต้องทำหน้าที่ ‘แม่’ แบบไร้ข้อบกพร่อง ผู้หญิงหลายคนจึงเลือกที่จะเก็บภาวะซึมเศร้าหลังคลอดไว้กับตัวเอง เลือกที่จะสู้กับความไม่ปกติของร่างกายและจิตใจเพียงลำพัง ซึ่งบ่อยครั้งก็ทำให้เกิดความสูญเสียตามมา&nbsp;จากรายงานของหอสมุดแพทย์แห่งชาติอเมริกัน (National Library of Medicine) ระบุว่า ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด (Postpartum Depression - PPD) เป็นสาเหตุหลักที่ทำให้ผู้หญิงฆ่าตัวตาย และทุกๆ 1 ใน 7 ของผู้หญิงที่คลอดลูกจะมีโอกาสเผชิญกับภาวะนี้ สิ่งที่น่าเศร้ากว่านั้นคือคนส่วนใหญ่ไม่รู้ด้วยซ้ำว่ามันคือภาวะซึมเศร้าหลังคลอด นั่นทำให้คนในครอบครัว รวมถึงคนรอบข้างของแม่ผู้มีภาวะซึมเศร้าแทบไม่สามารถสังเกตเห็นความผิดปกติที่เกิดขึ้นได้เลย ในทางกลับกัน แม่ผู้มีภาวะซึมเศร้าส่วนใหญ่ก็มักจะไม่กล้าเปิดเผยให้คนในครอบครัวหรือคนรอบข้างรับรู้ เนื่องจากเกรงว่าจะสูญเสียความเป็นส่วนตัว กลัวจะถูกตัดสิน หรือที่เลวร้ายกว่านั้นคือกลัวว่าจะถูก ‘พราก’ ความเป็นแม่ไป&nbsp;แต่ก็ต้องขอบคุณที่เดี๋ยวนี้ภาวะซึมเศร้าหลังคลอดถูกพูดถึงมากขึ้น โดยเฉพาะในโซเชียลฯ ซึ่งเป็นเรื่องดีที่นอกจากจะช่วยให้ผู้หญิงที่กำลังเจอภาวะเหล่านี้ไม่ต้องรู้สึกโดดเดี่ยว หรือผ่านมันไปลำพังแล้ว ยังอาจช่วยลบความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอด ซึ่งจริงๆ แล้วเป็นภาวะที่เกิดขึ้นได้กับแม่ทุกวัย โดยไม่เกี่ยวกับฐานะทางการเงินหรือฐานะทางสังคม และสามารถเกิดขึ้นได้กับการให้กำเนิดทุกครั้ง ไม่แค่เฉพาะกับแม่มือใหม่อย่างที่หลายคนเข้าใจที่สำคัญคือช่วยให้สามารถเห็นสัญญาณเตือนได้ตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อที่จะหาทางแก้ไขได้ทันเวลาหากภาวะเหล่านี้เกิดขึ้นกับตัวเรา หรือคนที่เรารักนั่นเองภาวะซึมเศร้าหลังคลอด VS Baby Bluesเรามักจะได้ยินคำว่า ‘Baby Blues’ ที่หลายคนอาจเข้าใจว่ามันคือสิ่งเดียวกันกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอด แต่จริงๆ แล้วความซีเรียสของสองภาวะนี้นั้นแตกต่างกันอย่างมาก เพราะ Baby Blues คือภาวะที่เกิดจากการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน และจะเกิดขึ้นในระหว่าง 3 วัน จนถึง 2 สัปดาห์แรกหลังการคลอด ซึ่งโดยปกติแล้วสามารถบรรเทาลงได้เองภายใน 14 วัน แต่ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด หรือ Postpartum Depression (PPD) จะเกิดขึ้นต่อเนื่องตั้งแต่ 6 เดือนจนถึงหนึ่งปี หรืออาจนานกว่านั้นในบางราย หากไม่ได้รับการเยียวยารักษาที่ถูกต้อง&nbsp;โดยภาวะ ‘Baby Blues’ มักจะแสดงอาการไม่รุนแรง เช่น เหนื่อยล้า อ่อนเพลีย หงุดหงิดง่าย แตกต่างกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอดซึ่งส่งผลให้แม่ที่เพิ่งคลอดมีพฤติกรรมก้าวร้าว เกิดความเครียดอย่างรุนแรง จนถึงรู้สึกหมดความสนใจในตัวทารกได้เลยทีเดียวภาวะซึมเศร้าหลังคลอดเกิดจากปัจจัยอะไรได้บ้างเกิดขึ้นได้จากหลายปัจจัย ภาวะทางร่างกาย ภาวะทางอารมณ์ สภาพแวดล้อม การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน การอดนอน พักผ่อนไม่เพียงพอ ความเครียด ความรู้สึกเหงา การขาดการสนับสนุนจากคนรอบข้างที่ทำให้รู้สึกโดดเดี่ยว ไปจนถึงประวัติการเป็นโรคซึมเศร้าและโรควิตกกังวลของตัวเองหรือคนในครอบครัว&nbsp;ความเชื่อผิดๆ เกี่ยวกับภาวะซึมเศร้าหลังคลอดที่มักจะได้ยินบ่อยๆ&nbsp;จริงๆ แล้วมีความเชื่อผิดๆ มากมายที่หากไม่ได้รับการแก้ไขก็น่าจะเป็นอันตรายต่อผู้หญิงที่กำลังเผชิญกับภาวะนี้อยู่ไม่น้อย เพราะทำให้ไม่กล้าที่จะร้องขอความช่วยเหลือจากครอบครัว เพื่อน หรือคนรอบข้าง ด้วยเกรงว่าจะถูกตัดสินต่างๆ นานา เช่น :&nbsp;<ul><li>เชื่อว่าเป็นแค่อาการปกติทั่วไปของคนที่เพิ่งคลอดลูก เดี๋ยวมันก็หายไปเอง</li><li>เชื่อว่าเป็นเพราะผู้หญิงคนนั้นเป็นแม่ที่ ‘รักลูกไม่มากพอ’ หรือ ‘ไม่ยินดี’ กับการมีลูก เพราะถ้ารักลูกมากพอหรือยินดีกับการมีลูก แล้วทำไมถึงต้องรู้สึกเศร้า</li><li>เชื่อว่าเพราะคนเป็นแม่ ‘อ่อนแอ’ เกินไป หรือไม่ก็ขาดสมรรถภาพในการเป็นแม่คน</li><li>สัญญาณอะไรที่บ่งบอกว่ากำลังอยู่ในภาวะซึมเศร้าหลังคลอด&nbsp;</li></ul> สัญญาณของภาวะซึมเศร้าหลังคลอดอาจแตกต่างกันออกไปในแต่ละคน แต่จะมีอาการร่วมบางอย่างที่คล้ายกัน เช่น<ul><li>มีความรู้สึกเศร้า วิตกกังวล เครียดอย่างรุนแรง หรือรู้สึกสิ้นหวังเกิดขึ้นอยู่บ่อยๆ</li><li>หมดความสนใจในงาน หรือกิจกรรมที่เคยทำแล้วมีความสุข&nbsp;</li><li>พฤติกรรมการกิน ความอยากอาหาร และการนอนหลับที่เริ่มรวน หรือเปลี่ยนแปลงไป&nbsp;</li><li>รู้สึกหมดความสนใจในตัวทารก หรือไม่รู้สึกอยากมีปฏิสัมพันธ์กับทารก</li><li>เกิดความรู้สึกผิด อับอาย หรือเกิดความรู้สึกว่าตัวเองทำหน้าที่แม่ได้ไม่ดีพอ</li><li>รู้สึกหมดพลัง และขาดแรงจูงใจ</li><li>มีความคิดอยากทำร้ายตัวเอง หรือฆ่าตัวตาย</li></ul> อย่างนี้แล้ว จะขอความช่วยเหลืออย่างไร หากกำลังเกิดภาวะเหล่านี้<ul><li>ถ้ายังไหว ดูแลตัวเองขั้นต้นก่อนด้วยการพยายามพักผ่อนให้ได้มากที่สุด กินอาหารที่ดี แล้วลุกขึ้นมายืดเส้นยืดสาย ออกไปเปลี่ยนบรรยากาศบ้างนิดหน่อย หรือหากิจกรรมที่ทำแล้วได้ขยับร่างกาย ก็อาจช่วยให้สมองปลอดโปร่ง และให้จิตใจได้ผ่อนคลายจากความตึงเครียดได้มากขึ้น</li><li>ลองปรึกษาผู้เชี่ยวชาญที่ดูแลการตั้งครรภ์ของตัวเอง เพื่อที่จะแนะนำวิธีการเยียวยารักษาได้อย่างถูกต้อง</li><li>หากลุ่มคนที่เคย หรือกำลังเจอกับภาวะนี้เหมือนๆ กัน อย่างเช่นในช่องทางโซเชียลฯ ต่างๆ เพื่อพูดคุย หรือแชร์ประสบการณ์ให้กันและกันฟัง ก็อาจช่วยให้ไม่ต้องรู้สึกว่ากำลังเผชิญหน้ากับมันเพียงลำพัง และอาจช่วยกันหาวิธีเยียวยาร่วมกันได้</li><li>การปรึกษานักจิตบำบัดก็ไม่เลว อย่างเช่น การบำบัดความคิดและพฤติกรรม หรือการบำบัดความสัมพันธ์ของตัวเองกับคนรอบข้าง เพื่อช่วยรับมือกับความคิดและอารมณ์ทั้งหมดทั้งมวลที่กำลังเกิดขึ้น</li><li>ถ้าไม่ไหวจริงๆ ไม่ใช่เรื่องผิดที่จะส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือจากคนรอบข้าง เช่น พาร์ตเนอร์ ครอบครัว หรือเพื่อน ที่อาจเข้ามาช่วยตั้งแต่ในเบื้องต้นอย่างการดูแลทารก จนถึงจัดการสิ่งต่างๆ ภายในบ้านระหว่างนี้ให้เป็นไปโดยเรียบร้อยก่อน และถ้าสามารถหา Emotional Support สักคนไว้พูดคุย หรืออยู่เคียงข้างให้ผ่านช่วงเวลายากลำบากนี้ไปด้วยกันได้ก็จะดีไม่น้อยเลย</li></ul>อ้างอิง<a href="https://www.glamourmagazine.co.uk/article/postnatal-depression-signs" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.glamourmagazine.co.uk/article/postnatal-depression-signs</a>&nbsp;<a href="https://www.henryford.com/blog/2019/06/baby-blues-vs-postpartum-depression" rel="noopener noreferrer noopener noreferrer" target="_blank">https://www.henryford.com/blog/2019/06/baby-blues-vs-postpartum-depression</a>&nbsp;

เรื่องราวของเด็กชายวัย 13 ที่ลงมือก่อเหตุฆาตกรรมเพื่อนเด็กผู้หญิงโรงเรียนเดียวกันอย่างโหดเหี้ยมใน Adolescence ลิมิเต็ดซีรีส์อังกฤษที่ฉายทาง Netflix และกลายเป็นกระแสไปทั่วโลกเมื่อช่วงที่ผ่านมาไม่ได้สร้างขึ้นจากเหตุการณ์จริง แต่ปฏิเสธไม่ได้ว่าเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในซีรีส์เรื่องนี้ ‘ไม่ไกล’ เกินความเป็นจริงเลย เพราะเหตุอาชญากรรมและการทำร้ายร่างกายด้วยการแทงด้วยของมีคมในสหราชอาณาจักรนั้นพบว่ามีสถิติพุ่งสูงขึ้นเรื่อยๆ อย่างมีนัยสำคัญ 

Smartphone Free Chilhood แคมเปญของกลุ่มผู้ปกครองในอังกฤษที่เรียกร้องให้เด็กใช้สมาร์ทโฟนหลังอายุ 14-16 ขึ้นไป เพื่อปกป้องเด็กๆ จากอันตรายของคอนเทนต์ที่บ่มเพาะความรุนแรง

“เธอโยกอยู่ในฟลอร์ ซ้าย ขวา ซ้าย เธออยากโดน ‘เซ็ตหย่อ’ หันหลังมา” ท่อนไวรัลที่เต้นกันม่วนๆ กับเพลง ‘CHI MI’ จาก YOUNGGU ฟีเจอริ่งกับ GUNNER ที่ฟังผ่านๆ ก็ดูเป็นเพลงจังหวะสนุก แต่ปัญหาที่น่าพูดถึงไม่น้อยคือการที่มี ‘ภาษาคุก’ ปรากฏอยู่อย่างคำว่า ‘เซ็ตหย่อ’ ซึ่งแฝงไปด้วยความรุนแรงทางเพศที่ LGBTQ+ รวมถึงผู้ชายในคุกต้องเผชิญ

คนทั่วไปอาจขำๆ แต่คนเคยโดนอาจไม่ตลก เมื่อ “เซ็ตหย่อ” / “หนมน้า” ภาษาคุกที่แฝงด้วยความรุนแรงทางเพศ ยังถูกใช้อย่างสนุกปาก แถมปรากฏในเพลงไวรัลที่เด็กๆ ก็ร้องกัน

บ่อยครั้งที่คนเป็น ‘เมียหลวง’ เลือกใช้ความรุนแรงกับผู้หญิงอีกคนของสามีหรือชายคนรัก ตบ ตี ถ่ายคลิปรุมทำร้าย สาดน้ำกรด ฯลฯ ซึ่งสร้างบาดแผลหรือกระทั่งทำให้เกิดอันตรายถึงชีวิตของอีกฝ่าย ไม่ว่าเธอคนนั้นจะอยู่ในสถานะเมียน้อยหรือคนทำที่งานบริการทางเพศ

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

VDO

CONVERSATION

MIRROR50

PR-NEWS

Health

ทำความเข้าใจ ‘ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด’ และการป้องกันก่อนเกิดเรื่องเศร้า

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

NUT LELAPUTRA

RELATED

HOT TOPICS