Stoya นักแสดงหนังโป๊ที่เชื่อมั่นทั้งในการขายเรือนร่างไปพร้อมๆ กับทัศนคติ

ถ้าคุณเป็นสาย 'ท่องเว็บ' คุณน่าจะเคยผ่านหูผ่านตา สโตยา (Stoya) มาบ้าง ไม่ว่าจะในฐานะบรรณารักษ์สาวผู้เร่าร้อนในหนังโป๊ยาวสองชั่วโมงครึ่ง!, หญิงเหงา เศร้า และเปลี่ยวรัก ไปจนถึงนักบินเครื่องบินรบผู้แหวกสาบเสื้อลึกไปถึงสะดือจนเห็นไปถึงไหนต่อไหน! (ภายใต้หน้าหนังที่เห็นได้ชัดว่าสร้างขึ้นมาเพื่อเลียนแบบหนังฟอร์มยักษ์เรื่องหนึ่งที่นำแสดงโดย ทอม ครูซ) 

สโตยาเป็นนักแสดงหนังโป๊ที่หลายคนรัก เธอสวย เก่ง และฉลาด ภายหลังตั้งต้นทางด้วยการโพสต์ภาพโป๊ของตัวเองให้เพื่อนๆ ยลโฉม เธอก็เข้าวงการนี้ด้วยการเป็นนางแบบเว็บไซต์วาบหวิวต่างๆ ก่อนจะแจ้งเกิดในฐานะนักแสดงหนังโป๊ชื่อดัง พร้อมกันกับที่อีกด้าน เธอก็ยังรับแสดงหนังสั้น (ที่ไม่โป๊) และละครบรอดเวย์ ตลอดจนเป็นคอลัมนิสต์ให้เว็บไซต์ Vice, The Verge (ซึ่งเป็นเว็บไซต์ว่าด้วยเทคโนโลยี ทั้งนี้ สโตยาเติบโตในครอบครัวที่ทำงานด้านสายไอที "ฉันเริ่มใช้ระบบปฏิบัติการ DOS เป็นตอนสามขวบ แม่สอนให้อ่าน ส่วนพ่อสอนฉันใช้งานระบบนี้น่ะ" เธอบอก) รวมทั้งยังเคยมีผลงานตีพิมพ์ลงในสื่อสิ่งพิมพ์อย่าง The New York Times และ New Statesman 

ปี 2018 สโตยาออกหนังสือเรื่อง Philosophy, Pussycats, and Porn ที่สั่นสะเทือนวงการหนังโป๊สุดขีดเมื่อมันตั้งหน้าตั้งตาวิพากษ์อคติทางเพศที่ผู้คนมีต่อเพศหญิงในการผลิตหนังโป๊ รวมทั้งการประทับตราที่สังคมยังคงมอบให้กับนักแสดงหนังสายนี้ไม่ว่าจะชายหรือหญิง "ปี 2006 ตอนที่ฉันตั้งใจแน่วแน่แล้วว่าจะถ่ายหนังโป๊ฮาร์ดคอร์ ตอนนั้นก็นึกเหมือนกันว่าพอลองมีเซ็กซ์ต่อหน้ากล้องเข้าสักครั้ง คงไปหากินอะไรกับอาชีพอื่นๆ ไม่ได้แล้วแน่ๆ จริงๆ ก็แอบคิดถึงอาชีพคุณครูเหมือนกันนะ แต่ไม่เป็นไร ฉันไม่ได้อยากรับผิดชอบในการต้องมามีส่วนในการเพาะปลูกความนึกคิดของใครอยู่แล้ว

"แต่ก็อีกนั่นแหละ ขอบคุณไอ้ประเทศนี้จริงจริ๊งที่มีการเรียนการสอนเพศศึกษาแสนห่วยกับการอนุญาตให้ใครก็ตามที่มีอินเทอร์เน็ต เข้าถึงสื่อโป๊ได้ ฉันเลยคิดว่านี่ก็เป็นความรับผิดชอบของฉันในรูปแบบหนึ่งเหมือนกัน" เธอเขียนไว้ในเว็บไซต์ The New York Times "หนังโป๊ไม่ได้มีจุดประสงค์มาเพื่อเป็นสื่อการสอนเพศศึกษาให้ใคร ไม่ได้มีมาเพื่อบอกว่าการมีเพศสัมพันธ์กันมันควรเป็นแบบไหนหรือไม่เป็นแบบไหน ไม่ได้เป็นไกด์บอกคุณเรื่องการมีเซ็กซ์ด้วยเหมือนกัน มันเป็นสื่อบันเทิงขนาดยักษ์ของผู้ใหญ่" 

"อย่างที่เรารู้กันว่าหนังโป๊นั้น มีส่วนในการสร้างภาพจำต่อเรื่องเพศอย่างมากให้แก่เหล่าเด็กหนุ่ม บางครั้งในลักษณะที่อาจเกิดอันตรายได้ด้วยซ้ำไป (แต่ก็นะ สภานิติบัญญัติฟลอริดาก็เคยพูดเป็นนัยๆ ว่าฉันกับคนที่ทำงานในอุตสาหกรรมนี้ ดูจะสร้างภยันตรายให้แก่ผู้คนได้มากกว่าไรเฟิล เออาร์-15)" โดยประโยคในวงเล็บนั้น สโตยาตั้งใจหมายถึงกรณีที่สภาฯ ฟลอริดาปฏิเสธไม่พิจารณาเรื่องการครอบครองอาวุธปืน ด้วยเหตุผลว่า "หนังโป๊น่ะอันตรายกว่าตั้งเยอะ”

เหตุผลที่สโตยาออกมาวิพากษ์วิจารณ์ประเด็นนี้คือเธอตระหนักดีว่าคนที่เข้าถึงหนังโป๊นั้นมีมากมายมหาศาลเพียงใด และมีโอกาสมากทีเดียวที่หนังเหล่านี้จะสร้าง 'ภาพจำ' ให้แก่ผู้คนโดยไม่รู้ตัว โดยเฉพาะกลุ่มเป้าหมายที่เป็นผู้ชายซึ่งอาจคาดหวังให้คนรัก 'เป็น' แบบที่นักแสดงในหนังโป๊เป็น ซึ่งด้านหนึ่งย่อมหมายถึงการคาดหวังให้เป็นไปตามสิ่งที่ถูกสร้างขึ้นมาเพื่อแฟนตาซีหรือเสริมสร้างจินตนาการ "ฉันเลยอยากย้ำตรงนี้ว่า คนดูน่ะแทบไม่นึกถึงหรอกว่ากว่ามันจะออกมาเป็นหนังได้ มันต้องผ่านกระบวนการอะไรมาบ้าง หรือก็คือสิ่งที่คุณเห็นในหนังโป๊ทั้งหมดมันเป็นการแสดง เหมือนการเต้นบัลเลต์หรือมวยปล้ำน่ะ"

สถานะการเป็นนักแสดงหนังโป๊ทำให้สโตยาถูกมองว่าเธอเป็น 'ขั้วตรงข้าม' กับความเป็นพลังหญิงอยู่เนืองๆ ฐานที่ตัวละครของเธอนั้นมักเป็นฝ่าย 'ถูกกระทำ' ซึ่งดูแสนจะไม่เสริมสร้างพลังให้แก่ผู้หญิงเอาเสียเลย! ซึ่งก็แน่นอนว่าสโตยาออกมาตอบโต้ต่อประเด็นนี้อย่างเผ็ดร้อนว่า "หนังโป๊และการแสดงหนังโป๊มันเป็นอะไรที่ฉาบฉวยมากๆ และมีขึ้นมาก็เพื่อตอบสนองหนึ่งในความต้องการขั้นพื้นฐานของมนุษย์ หนังโป๊มีอยู่จริงและคงไม่หายไปในอนาคตอันใกล้นี้แน่ สำหรับฉัน มันไม่ได้เสริมพลังอำนาจผู้หญิงก็จริง แต่ก็ไม่ได้ลดทอนมันด้วยเหมือนกันแหละ"

สโตยาเห็นภาพและเข้าใจดีว่ามีหลายคนที่รู้สึกว่าหน้าที่การงานของเธอนั้นคุกคามพลังความเป็นหญิง "ก็มีอยู่นะ คนที่เกลียดการค้าบริการทางเพศหรือเกลียดหนังโป๊มากๆ เพราะประเด็นแบบนี้" เธอเล่า และสำหรับสโตยา วิธีคิดแบบนี้ปรากฏอยู่ในกลุ่มคนที่เรียกตัวเองว่าเฟมินิสต์ โดยเฉพาะเหล่าคลื่นลูกที่สอง (หรือคือกลุ่มคนที่เคลื่อนไหวเพื่อสิทธิสตรีในยุค 1960s-1970s โดยหลักแล้วมักมุ่งมั่นไปยังเรื่องการเรียกร้องความเท่าเทียมและยุติการแบ่งแยกทางเพศในสังคม) ด้วยสายตาเห็นอกเห็นใจ "เพราะว่าคนเหล่านี้น่ะต่อสู้มาหนักมากๆ ฉันเลยเข้าใจว่าทำไมวิธีคิดบางอย่างของพวกเขาจึงเข้มงวดอยู่บ้าง แต่พูดในฐานะคนที่ยังสาวยังแส้แล้วกันว่า วิธีคิดแบบนี้มันชวนปวดหัวชะมัด เหมือนพวกเขามาบอกว่า 'เธออยากเป็นอะไรก็ได้นะ เว้นแต่มาเป็นดาราหนังโป๊' อะไรแบบนั้นเลย"

"อีกอย่าง มีคนมาบอกฉันบ่อยๆ ว่าการได้เห็นเรือนร่างฉัน จิ๋มฉัน มันทำให้พวกเขารู้สึกมั่นใจในตัวเองมากขึ้นด้วยน้า"

"คือตราบเท่าที่ฉันยังสนุกกับการแสดงหนังโป๊ และผลกระทบที่หนังโป๊มีต่อสังคมมันยังเป็นแง่บวกมากกว่าแง่ลบ ฉันก็คงทำต่อไปน่ะ" เธอบอก พร้อมกันกับที่ก็รู้ดีถึงเงื่อนไขและการตระหนักรู้ต่างๆ ว่า ในอีกด้านหนึ่งของการมองว่าหนังโป๊และบทบาทของเธอนั้น 'ลดทอน' ผู้หญิง ก็อย่าไปเชิดชูหรือมองว่าหนังโป๊เป็น 'เครื่องเสริมพลัง' ให้ผู้หญิงเช่นกัน "เอาแค่ว่า อย่าทำเป็นว่าหนังโป๊มันคือส่วนหนึ่งที่บ่งชี้ว่านี่แหละคือการบอกว่าผู้หญิงไม่ต้องเผชิญหน้ากับความไม่เท่าเทียมหรืออคติใดๆ ในสังคมอีกต่อไปแล้วก็พอ"

ทุกวันนี้ สโตยายังเป็นหนึ่งในนักแสดงหนังโป๊ที่ได้รับความนิยมอย่างสูง และเธอยังคงแวะเวียนไปเขียนบทความให้เว็บไซต์หรือนิตยสารบางเจ้าอยู่เนืองๆ เท่ากันกับที่ก็ยังแวะไปแจมหนังสั้นหรือมิวสิกวิดีโออื่นๆ ที่ไม่เกี่ยวข้องกับเรื่องทางเพศด้วย