Lucy Liu และคำบอกเล่าในฐานะด่านหน้าของนักแสดงหญิงชาวเอเชีย-อเมริกัน

สำหรับใครก็ตามที่ทันได้ดู Charlie's Angels (2000) เมื่อครั้งหนังเข้าฉายในโรงภาพยนตร์ คงจะตื่นตาตื่นใจกับฉากแอ็กชั่นแสนจะเว่อร์วังของสามสาว นาตาลี, ดีแลน และ อเล็กซ์ นักสืบส่วนตัว หรือเรียกกันในชื่อ 'นางฟ้า' ของมหาเศรษฐีนาม ชาร์ลี ผู้ไม่เคยปรากฏตัวให้ได้เห็นตลอดทั้งเรื่อง โดยหนึ่งในนางฟ้าอย่างอเล็กซ์ -ที่มาพร้อมฉากจำเด็ดๆ ตั้งแต่สาวหมัดใส่ผู้ร้ายนับสิบ, กระโดดลอยตัวถีบ ไปจนถึงฉากใช่เสน่ห์ยั่วยวนให้คนหลงเป็นแถบๆ- รับบทโดย ลูซี ลิว นักแสดงสาวเชื้อสายเอเชีย-อเมริกัน

เวลานี้ อาจเป็นเรื่องยากที่จะจินตนาการถึงความตื่นตาตื่นใจของคนเชื้อสายเอเชีย-อเมริกันที่เข้าไปดูหนังแล้วเห็นลิวบนจอภาพยนตร์ในฐานะหนึ่งในนักแสดงหลัก แต่ถอยกลับไปเมื่อสองทศวรรษก่อน บทบาทของนักแสดงชาวเอเชีย-อเมริกันยังไม่มากเท่าเวลานี้ ที่ส่วนใหญ่แล้วมักได้รับบทที่ไม่โดดเด่นในหนัง แต่ใครจะปฏิเสธได้ว่าบทอเล็กซ์ถือเป็นหนึ่งในหัวใจสำคัญของ Charlie's Angels และลิวก็ถ่ายทอดตัวละครนี้ได้อย่างมีชีวิตชีวา (ใครบ้างไม่ชอบฉากที่เธอโกรธจัด เมื่อกระสุนปืนฝั่งศัตรูทำพายที่เธออบเป็นรู!) 

ลิวเกิดและโตที่ย่านควีนส์, นิวยอร์ก ในครอบครัวคนจีนอพยพที่ไม่มีเงินถุงเงินถังมากนัก ก่อนจะค่อยๆ รับเล่นละครเวทีอันเป็นหนทางพาเธอไปยังงานแสดงมินิซีรีส์ฟอร์มเล็กออกฉายทางโทรทัศน์ช่วงต้นปี 1991 และลิวต้องใช้ระยะเวลานานหลายปีกว่าที่โอกาสสำคัญจะเดินทางมาถึงเธอ เมื่อหนัง Charlie's Angels ยังหานักแสดงที่จะมารับบทอเล็กซ์ไม่ได้ (แองเจลินา โจลี, เจดา พิงเก็ตต์ สมิธ, แธนดี นิวตัน ล้วนปฏิเสธบทนี้หรือไม่ก็ติดงานแสดงจากเรื่องอื่น) และเมื่อถึงเวลานั้น ก็กล่าวได้ว่ามันเป็นบทที่ส่งให้ชื่อ ลูซี ลิว กลายเป็นที่จดจำ และเป็นที่รักของคนดูหนังทั้งมวล เธอคือนักแสดงหญิงเชื้อสายเอเชีย-อเมริกันคนแรกที่ได้เข้าชิงรางวัลจากเวทีเอ็มมี และ SAG รวมทั้งเป็นนักแสดงเอเชีย-อเมริกันคนแรก ที่ได้เป็นโฮสต์ หรือพิธีกรรายการ Saturday Night Live

อีกสามปีต่อมา เธอยิ่งกลายเป็นที่รักของคนดู เมื่อสวมบทบาทเป็นมือสังหารหญิง โอเรน อิชิอิ จากหนังเลือดสาดล้างบาง Kill Bill: Vol. 1 (2003) ที่กล่าวได้ว่า ทุกการปรากฏตัวของเธอนั้นดึงดูดสายตาทั้งในแง่ความสวย ความสง่างาม ไปจนถึงความอำมหิต อย่างไรก็ตาม ในบทความจากเว็บไซต์ teen vogue ตัวละครของเธอถูกเรียกว่า Dragon Lady -การเหมารวมและสร้างภาพจำของผู้หญิงจากเอเชียที่มีลักษณะดุดัน ลึกลับ และยั่วยวนทางเพศ- ซึ่งทำให้ลิวตั้งคำถามว่า ทั้งที่หนัง Kill Bill ว่าด้วยเรื่องนักฆ่าหญิงจำนวนมาก แต่เธอกลับเป็นเพียงคนเดียวที่ถูกแปะป้ายว่าเป็น Dragon Lady 

"ต่อให้ฉันสวมสูท ใส่วิกผมบลอนด์ ฉันก็จะยังถูกแปะป้ายว่าเป็น Dragon Lady อยู่ดีเพราะเชื้อชาติของฉัน" ลิวเขียนบทความโต้กลับผ่าน Washington Post "ถ้าฉันไม่สามารถเล่นบทพวกนี้ได้เพราะคนดูอเมริกันจะเห็นฉันเป็นอื่นเสมอ ฉันก็ไม่ต้องการเล่นแต่บทที่เป็น 'ภาพจำของคนเอเชีย' เหมือนกัน เรื่องนี้ทำให้ฉันมองเห็นกำแพงล่องหนที่ผู้หญิงในชุมชนชาวอเมริกันเชื้อสายเอเชียและหมู่เกาะแปซิฟิก (Asian American and Pacific Islander-AAPI) ต้องเจออยู่เลย 

"เรายังถูกเหมารวมว่าหากไม่เป็น Dragon Lady ก็จะเป็นเกอิชา หรือไม่ก็บทบาทที่ทำซ้ำเพื่อให้เกิดภาพจำเดิมๆ ซึ่งภาพจำเหล่านี้ไม่เพียงแต่กดทับเราเท่านั้น หากแต่มันยังส่งผลต่อชีวิตพวกเราด้วย"

วัดจากสถิติในรอบหลายปีที่ผ่านมา เว็บไซต์ Forbes ระบุว่าผู้หญิงและชนกลุ่มน้อยยังไม่ถูกนำเสนอในสื่อกระแสหลักมากพอ ยิ่งเปอร์เซ็นต์ที่คนกลุ่มนี้จะได้รับบทนำนั้นอยู่ที่ 32.9% และ 19.8% ตามลำดับ ซึ่งหนึ่งในหัวขบวนสำคัญที่ออกแรงผลักจำนวนตัวเลขนี้ให้เพิ่มมากกว่าเดิมคือลิว -และเธอไม่ปฏิเสธเลยว่าเมื่อแรกเริ่มนั้นมันยากเสมอ

"ตอนแรกๆ มันยากเหลือเกินแม้จะแค่เรื่องการเสนอภาพคนเอเชีย เพราะตอนนั้นมีคนไม่มากนักที่สนใจหรือต้องการจะแคสต์นักแสดงที่เป็นคนเอเชียไปอยู่ในหนัง" ลิวบอก "ยังไม่ต้องพูดถึงว่าพื้นที่นี้มันจำกัดจำเขี่ยมาก ถึงขั้นที่ว่าเอเจนซี่หลายเจ้าบอกฉันมาว่า 'เราคงร่วมงานด้วยกันในฐานะฟรีแลนซ์แล้วกันนะ เพราะไม่รู้เลยว่าเราจะส่งคุณให้ไปงานไหนได้บ้าง' อะไรทำนองนี้"

และแม้ว่าจะเวลานี้ พื้นที่ของนักแสดงเชื้อสายเอเชีย-อเมริกันจะเพิ่มมากกว่าเดิมแล้วก็ตาม แต่นั่นก็ไม่ได้หมายความว่าจะเป็นเหตุผลให้ต้องหยุดผลักขอบเขตที่ว่าด้วยความเท่าเทียมออกไป สำหรับลิว พื้นที่ของเหล่านักแสดงก็ส่วนหนึ่ง แต่อีกส่วนสำคัญคือการต่อต้านดื้อดึงภาพจำที่ฮอลลีวูดวางให้คนเอเชียมาโดยตลอด "เพราะเมื่อคุณได้ไปแสดงอะไรในฐานะ 'ภาพแทน' บางอย่าง มันก็จะมีกำแพงขึ้นมา เพราะคนย่อมคาดหวังบางอย่างว่าคุณจะเป็นดัง 'ภาพแทน' นั้น" ลิวบอก และขยายความว่า เรื่องจริงๆ มันคือการให้พื้นที่อันหลากหลายบทบาท แก่นักแสดงหลากหลายเชื้อชาติ มากกว่าจะมุ่งผลิตซ้ำภาพจำอย่างเดียวต่างหากล่ะ