การมองแบบเหมารวมกันง่ายกว่า แต่ก็เสี่ยงมากที่ทำให้เกิดภาพจำที่ไม่ดีและนำไปสู่การเหยียดในที่สุด

ผู้หญิงขับรถไม่เก่ง เล่นเกมก็กาก ภาพจำเหล่านี้มาจากไหน เป็นแบบนี้เสมอไปหรือเปล่า?

เคยไปนั่งรถใครแล้วเขาถามว่า “คันนั้นขับแย่มาก ผู้หญิงขับรึเปล่าเนี่ย?” หรือเวลาเป็นผู้หญิงแล้วเล่นเกมทีม พอคนอื่นรู้ว่าเราเป็นผู้หญิงแล้วโดนไล่ให้ออกจากเกมเพราะกลัวทำทีมแพ้หรือเปล่า? เวลาเราสังเกตเรื่องเล็กๆ เหล่านี้บ่อยๆ เรามักตั้งคำถามว่า ไอ้ภาพจำพวกนี้มันมาจากไหนกันนะ เพราะบางครั้งถ้าให้เราปิดตานั่งรถผู้หญิงขับเราก็คงไม่รู้ และหากเราก็เคยเล่นเกมกับเพื่อนผู้หญิงแล้วสรุปก็โดนเขาแบกมาแล้วเหมือนกัน! &nbsp; &nbsp;ก็คงต้องพูดว่าเรื่องนี้เกี่ยวกับการสร้างภาพจำและการเหมารวม (Stereotyping)&nbsp;ในปี 1968 ข้อเขียน Women Drivers!: The Emergence of Folklore and Stereotypic Opinions Concerning Feminine Automotive Behavior โดยไมเคิล แอล เบิร์จเจอร์ (Michael L. Berger) พูดถึงที่มาของการเหมารวมว่าผู้หญิงขับรถแย่นั้นเกิดขึ้นในจุดตัดระหว่างการเหยียดเพศและฐานะ เพราะความเชื่อนี้ป๊อปปูลาร์สุดๆ ก็เมื่อปี 1920 หรือหลังจากที่ชนชั้นกลางเริ่มมีโอกาสเข้าถึงรถยนต์“ตราบใดที่ยานยนต์ถูกเข้าถึงได้เพียงผู้หญิงร่ำรวยที่อาศัยในเมือง คำวิพากษ์วิจารณ์ความสามารถในการขับรถของพวกเธอจะมีน้อยมาก ผู้หญิงเหล่านี้มีสถานะทางสังคมและเศรษฐกิจชั้นสูง และพวกเธอมีอาชีพ “ใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์” (Leisure time pursuits) เท่านั้น ฉะนั้นหากพวกเธอใช้เวลาในการขับรถไปรอบๆ เมือง แทนที่จะนั่งจิบชา น้อยคนนักที่จะวิจารณ์ เนื่องจากมันไม่มีผลกระทบต่อสภาพสังคมที่ถูกสร้างขึ้น ฉะนั้นการสร้างภาพจำแย่ๆ ก็จะไม่จำเป็น” เบิร์จเจอร์เขียนสรุปง่ายๆ ก็คือ ถ้ายังเป็นตอนที่ผู้หญิงรวยๆ เท่านั้นจะสามารถขับรถเล่นได้ ก็คงไม่มีใครวิจารณ์อะไร แต่หลังจากนั้นที่ผู้หญิงสถานะไหนก็ขับรถได้ พวกเธอเลยเริ่มถูกมองในแง่ลบและแม้จะมีผู้หญิงบางคนที่อาจตัดสินใจได้ไม่ฉับไว หรือไม่ถนัดเรื่องอุปกรณ์เครื่องไม้เครื่องมือ แต่น่าแปลกที่เมื่อพูดกันจริงๆ แล้ว<a href="https://www.iihs.org/topics/fatality-statistics/detail/males-and-females" rel="noopener noreferrer" target="_blank">ผู้ชายมีเปอร์เซ็นต์การขับรถชนมากกว่า</a> ขับรถเร็วกว่า ฝ่าไฟแดงบ่อยกว่า และขับเกินความเร็วบ่อยกว่า&nbsp;ขณะที่เมื่อเป็นเรื่องเกม หรืออาจครอบคลุมได้ว่าเรื่องเนิร์ดๆ โดยรวมนั้นเกิดการแบ่งแยกว่าเป็น Men’s Space เพราะอัตลักษณ์ทางเพศที่เชื่อว่าผู้หญิงใช้อารมณ์ความรู้สึก ส่วนผู้ชายใช้ตรรกะ ซึ่งพัฒนาไปเป็น stereotype ว่าเทคโนโลยี รวมไปถึงคอมพิวเตอร์และวิดีโอเกมนั้นเป็นเรื่องของผู้ชาย ฉะนั้น “ผู้หญิงไม่มีทางเล่นเกมเก่งได้หรอก”&nbsp;ซึ่งเป็นเรื่องที่ไม่เป็นความจริงแม้แต่ในเชิงสถิติ ในปี 2016 เว็บไซต์ The Conversation นำสถิติประวัติการเล่นเกมออนไลน์ Everquest II จำนวน 10,000 ผู้เล่น เพื่อหาว่าระหว่างผู้ชายและผู้หญิง ใครเลเวลอัปได้ไวกว่า ผลสรุปคือทั้งสองกลุ่มใช้เวลาเลเวลอัปเท่าๆ กัน ข้อแตกต่างอยู่ที่ผู้หญิงใช้เวลาเล่นเกมน้อยกว่าผู้ชาย และผู้หญิงมักเลือกเล่นตัวละครที่คอยรักษาและซัพพอร์ตเพื่อนร่วมปาร์ตี้มากกว่า และอีกข้อแตกต่างคือ ในขณะที่ผู้ชายมีพฤติกรรมการเล่นที่มุ่งเน้นไปที่การเพิ่มเลเวล ผู้หญิงมักมีความสนใจในกิจกรรมสังคมมากกว่าผู้ชาย ซึ่ง The Conversation กล่าวว่า สามปัจจัยอย่างหลังนี้เป็นหนึ่งในจุดที่ก่อภาพจำว่าผู้หญิงเล่นไม่เก่ง ซึ่งเป็นเพียงรสนิยมการเล่นเกมที่แตกต่างเท่านั้น ไม่สามารถวัดแน่ชัดได้ว่าเก่งหรืออ่อนกว่าว่าแต่ถ้าทั้งสองอย่างไม่เป็นจริง แล้วการเหมารวมเช่นนี้เกิดขึ้นจากอะไร?ในงานวิจัย The Spontaneous Formation of Stereotypes via Cumulative Cultural Evolution โดยดักลาส มาร์ติน (Douglas Martin) จากมหาวิทยาลัยแอเบอร์ดีน (Aberdeen) มีการทดลองเพื่อพิสูจน์ว่าการสร้างภาพจำและ stereotype สามารถเกิดจากการเรียนรู้โดยตัดทอนรายละเอียดแล้วส่งต่อความรู้ที่ถูกตัดทอนเหล่านั้น&nbsp;“ดูเหมือนว่าผู้คนมีข้อจำกัดในการตีความและมีความเอนเอียง เราจึงเก็บข้อมูลเกี่ยวกับสังคมในรูปแบบที่ลดทอน จัดเป็นหมวดหมู่ และเหมารวม...เมื่อข้อมูลผ่านตัวบุคคล ข้อมูลเหล่านั้นมักเปลี่ยนแปลงอย่างที่เราจะคาดเดาได้ นั่นคือมันง่ายลง เป็นรูปแบบมากขึ้น เรียนรู้ง่ายขึ้น และผลคือส่งต่อได้ง่ายขึ้น” มาร์ตินกล่าว&nbsp;มันอาจง่ายกว่า แต่มันก็ส่งผลแง่ลบได้ เมื่อเราลองคิดๆ ดูว่าการสร้างภาพจำทั้งจากภาพยนตร์ การ์ตูน มีม อินเทอร์เน็ต ข่าว หรือสื่ออื่นๆ มีการนำเสนออัตลักษณ์ทางเพศของทุกๆ เพศผ่านการตัดทอนด้วยข้อจำกัดของประเภทสื่อนั้นสามารถส่งผลให้ผู้รับสารมีภาพจำต่อคนบางกลุ่มที่เปลี่ยนแปลงไปได้จริงๆหลายคนอ่านแล้วอาจมองเป็นเรื่องเล็กน้อย แต่ภาพจำเหล่านี้ไม่ใช่เรื่องที่อยู่เพียงในกรอบของมันแล้วไม่มีผลต่อเรื่องอื่นๆ การเหมารวมเกิดจากภาพจำของข้อมูลที่โดนตัดทอนลงเรื่อยๆ แปลว่ามนุษย์สามารถตีความข้อมูลเหล่านั้นไปได้กว้างขวางกว่าภาพต้นของมันด้วยซ้ำ&nbsp;เรื่องนี้ก่อให้เกิดความไม่เท่าเทียมในหลายพื้นที่ เช่น ในที่ทำงาน ตัวอย่างคือ เจ้านายมักไม่เชื่อว่าผู้หญิงสามารถมีประสิทธิภาพทำงานเกี่ยวกับเทคโนโลยีได้เท่าผู้ชาย เป็นหนึ่งในเหตุผลที่จำนวนคนทำงานในบริษัทเทคโนโลยีมีสัดส่วนอยู่ที่ประมาณผู้ชาย 3 ส่วน ต่อผู้หญิง 1 ส่วน ทั้งๆ ที่ครั้งหนึ่งงานโปรแกรมมิงเคยเป็นงานที่ผู้หญิงครองพื้นที่ด้วยซ้ำ ดังนั้นก่อนเผยแพร่ความเชื่อผิดๆ ลองคิดถึงผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นในมุมกว้างก่อน แล้วทบทวนเรื่องที่เราอยากสื่อสารด้วยล่ะ &nbsp;อ้างอิง:<a href="https://www.polygon.com/2018/7/25/17593516/video-game-culture-toxic-men-explained" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.polygon.com/2018/7/25/17593516/video-game-culture-toxic-men-explained</a><a href="https://www.csmonitor.com/USA/Society/2016/0712/Women-aren-t-actually-worse-at-video-games-Why-the-stereotype-is-harmful" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.csmonitor.com/USA/Society/2016/0712/Women-aren-t-actually-worse-at-video-games-Why-the-stereotype-is-harmful</a><a href="https://theconversation.com/debunking-one-of-the-biggest-stereotypes-about-women-in-the-gaming-community-60033" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://theconversation.com/debunking-one-of-the-biggest-stereotypes-about-women-in-the-gaming-community-60033</a><a href="https://theconversation.com/debunking-one-of-the-biggest-stereotypes-about-women-in-the-gaming-community-60033" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0956797614541129</a><a href="https://www.smithsonianmag.com/history/jane-jetson-and-the-origins-of-the-women-are-bad-drivers-joke-17672597/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.smithsonianmag.com/history/jane-jetson-and-the-origins-of-the-women-are-bad-drivers-joke-17672597/</a>&nbsp;

หลายเพจในเฟซบุ๊กเมกฟันเรื่องของ ‘คดีพรหมพิราม’ คดีฆ่าข่มขืนที่น่าหดหู่คดีหนึ่งในไทย ซึ่ง ‘การข่มขืน’ เป็นเรื่องที่ควรจริงจังกับมันมากขึ้น ไม่ใช่เรื่องที่ควรเอามาล้อเล่น 

คดีข่มขืนที่กลับกลายมาเป็นเรื่องขำขัน
เมื่อหลายเพจเล่นมุกเรื่องคดี ‘พรหมพิราม’ 
ที่ทั้งเหยียบย่ำเหยื่อและคนในภาพ รวมถึง
คนในพื้นที่ ด้วยภาพจำลบๆ จากอดีต

ทั้งคดีที่เกิดขึ้น ณ งานแต่งงาน หรือคดีลงมือฆ่าโบกปูนอดีตภรรยา ทำให้เห็นว่าประเทศไทยมีสถิติความรุนแรงจากคดีฝ่ายชายฆ่าฝ่ายหญิงจากความหึงหวงมาตลอด และมีมาอย่างต่อเนื่อง 

‘ผู้ชายฆ่าผู้หญิงเพราะความหึงหวง’ 
สาเหตุการฆาตกรรมในคู่รักอันดับต้นๆ ของไทย ที่เกิดจากการมองคนรักเป็นสมบัติส่วนตัว และยึดติดว่าทุกอย่างต้องได้ดั่งใจ

‘เฟมินิสต์’ บางคนรู้สึกมีพลังที่สุดตอนออกจากบ้านด้วยชุดเดรสลายดอกหวานๆ หรือรักในสไตล์แบ๊วๆ ชอบแต่งหน้า ฉีดโบฯ หรือเลือกเป็นแม่บ้าน เพราะทุกคนมีสิทธิเป็นตัวเอง

ว่าด้วยเฉดต่างๆ ของ ‘เฟมินิสต์’ ที่มีทั้ง
คนชอบแต่งหน้า ฉีดโบฯ แต่งตัวหวานๆ หรือเลือกเป็นแม่บ้าน เพราะทุกคนมีสิทธิเป็นตัวเอง พร้อมกับขับเคลื่อนความเท่าเทียมทางเพศ

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

CONVERSATION

VDO

Thoughts

ผู้หญิงขับรถไม่เก่ง เล่นเกมก็กาก ภาพจำเหล่านี้มาจากไหน เป็นแบบนี้เสมอไปหรือเปล่า?

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

TASSANA PUTTAPRASART

HOT TOPICS

Social Issues

Social Issues

Movement