หากพูดในเชิงจิตวิทยา การบูลลี่ และการทัวร์ลง มีจุดกำเนิดจากสิ่งเดียวกัน นั่นคือความรู้สึกต้องการความยุติธรรม แต่กระบวนการทั้งหมดเหมือนหรือต่างกันอย่างไรบ้าง?

'ทัวร์ลง' กับ 'บูลลี่' ต่างกันมั้ย? ปลายทางเหมือนกันรึเปล่า?

“กำลังไปแอฟริกา หวังว่าฉันคงไม่เป็นเอดส์นะ ล้อเล่นน่า ฉันเป็นคนขาว!” Justine Sacco พีอาร์จากบริษัท IAC ทวีตก่อนจะขึ้นเครื่องบินไปหาครอบครัวของเธอ ไม่นานหลังเครื่องลงเธอพบว่าชาวทวิตเตอร์นับไม่ถ้วนตำหนิและวิจารณ์ความหยาบคายและแนวคิดที่เหยียดสีผิวในทวีตของเธอจนติดเทรนด์โลก ลามไปถึงการถามหาความรับผิดชอบทั้งจากเธอเองและจากองค์กรที่เธอทำงานให้ ผลของเหตุการณ์นี้คือ Justine ถูกไล่ออกจากตำแหน่ง นี่คือหนึ่งในเคสพฤติกรรมที่แยกไม่ขาดจากขบวนการ Social Justice ในโลกออนไลน์ปัจจุบัน นั่นคือ Canceling หรือที่ชาวเน็ตไทยนำมาปรับใช้เป็น “การทัวร์ลง”&nbsp;ทำไมทัวร์ถึงลง? การทัวร์ลงเหมือนและต่างจากการบูลลี่ยังไง? มันได้ผลหรือเปล่า? และที่สำคัญ ข้อดีของมันคุ้มเสียหรือไม่?&nbsp;ก่อนหน้านี้เราเคยคุยกับ <a href="https://www.facebook.com/MirrorThailandOfficial/posts/1988992307941372" rel="noopener noreferrer" target="_blank">ครูเม เมริษา ยอดมณฑป</a> นักจิตวิทยาเด็กและครอบครัวจากเพจตามใจนักจิตวิทยา ในบทสัมภาษณ์เกี่ยวกับจิตวิทยาเบื้องหลังการบูลลี่มาแล้วครั้งหนึ่ง เราเลยถือโอกาสหยอดคำถามเกี่ยวกับจิตวิทยาของการทัวร์ลงไปด้วย&nbsp;ครูเมบอกกับเราว่าหากพูดในเชิงจิตวิทยา การบูลลี่ และการทัวร์ลง มีจุดกำเนิดจากสิ่งเดียวกัน นั่นคือความรู้สึกต้องการความยุติธรรม ในบริบทของการทัวร์ลง คือเมื่อคนจำนวนมากต้องการให้เกิดความยุติธรรมขึ้นกับคนหรือองค์กรที่ทำให้พวกเขารู้สึกถูกเอาเปรียบในรูปแบบใดรูปแบบหนึ่ง โดยความโกรธมักทวีคูณขึ้นเมื่อกฎ ระบบ หรือผู้คุมกติกาไม่ยอมหรือไม่สามารถเอาผิดคนคนนั้นได้ จึงนำไปสู่การทัวร์ลง เพราะพวกเขาเชื่อว่ามันเป็นวิธีที่นำมาซึ่งความยุติธรรมได้ อย่างไรก็ตาม ครูเมกล่าวอีกว่าเปอร์เซ็นต์การก่อให้เกิดความเข้าใจกันระหว่างสองฝั่งเป็นไปได้ยากในการถกเถียงแบบนี้ เนื่องจากมันคือการนำความรุนแรงต่อสู้กับความรุนแรง และมักจะจบที่ความโกรธแค้นที่รอเอาคืนจากทั้งสองฝั่งมากกว่าแต่ถ้าพูดในเชิงสังคม การทัวร์ลงเป็นเครื่องมือที่ทำให้กับผู้ถูกกดขี่ เช่น คนผิวดำ ผู้หญิง survivor จากการถูกล่วงละเมิดทางเพศ ฯลฯ สามารถมีเสียง มีพื้นที่ และมีความกล้าในการจะพูดถึง และก่อให้เกิดแรงกระเพื่อมไปสู่การเปลี่ยนแปลงในสิ่งที่กำลังกดขี่พวกเขาอยู่ได้ ฉะนั้นในมุมมองทางสังคม ไม่จำเป็นที่การทัวร์ลงจะเท่ากับบูลลี่เสียทีเดียว เพราะหลายๆ ครั้งมันคือปฏิกิริยาตอบสนองการกดขี่&nbsp;การทัวร์ลงเป็นคอนเซปต์ที่ดี และหลายๆ ครั้งมันนำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงได้จริงๆ แต่ก็ไม่ใช่ว่ามันไม่มีข้อเสีย ทัวร์เกิดขึ้นในโลกอินเทอร์เน็ตที่กว้างขวาง คนจำนวนมากก็ย่อมสามารถเข้าร่วมมันได้ และการเรียกมันว่า “ทัวร์ลง” ก็ไม่ช่วยให้อะไรดีขึ้นขนาดนั้น ภาษาที่เราใช้ตั้งชื่อการ Cancel เปลี่ยนเป็นทัวร์ลง แม้ว่าจะเป็นคำที่ติดหูและเวิร์กในทางของมัน มันกลับให้ความรู้สึก “น่าสนุก” ไปเสียอย่างนั้น หลายๆ ครั้ง ทำให้แม้ว่าเรื่องที่กำลังเกิดขึ้นเป็นท็อปปิกที่จริงจังขนาดไหน จะมีกลุ่มเล็กๆ ภายในทัวร์ที่มาลงด้วย เพราะมันเป็นรูทีนการเสพดราม่าประจำสัปดาห์ &nbsp;&nbsp;ผลคือทัวร์มักเล็งที่จะเปลี่ยนแปลงบุคคลในระยะเวลาสั้นๆ เช่น “ผู้ที่ทำผิด” ถูกไล่ออกจากตำแหน่ง หรือถูก deplatform ออกจากโซเชียลมีเดีย ไม่ใช่การเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน ลูกทัวร์ส่วนมากพอใจกับผล แล้วก็มูฟออนไปสู่เรื่องอื่นๆ ภายในไม่กี่วัน ตามชื่อของมัน ทัวร์มา แล้วทัวร์ก็จากไป&nbsp;แม้ว่านั่นจะเป็นความเร็วปกติของกระแสข้อมูลในอินเทอร์เน็ตปัจจุบัน การมาแล้วก็ไปเช่นนี้ก่อให้ผลกระทบตามมา เช่น ยิ่งความเร็วมากเท่าไรก็ยิ่งผ่านหลายหู และเมื่อยิ่งผ่านหลายหูรายละเอียดของข้อโต้แย้งก็ยิ่งเจือจางลงเรื่อยๆ และในที่สุดมันจะกลายเป็นการทะเลาะแบบดำปะทะขาว ถ้าไม่ดีก็เลว ทั้งๆ ที่การขับเคลื่อนเรื่องความยุติธรรมทางสังคมซับซ้อนกว่านั้นมาก เพราะหลายๆ ครั้งคนที่โดนทัวร์ลงไม่ใช่คนจากฝั่งตรงข้าม แต่คือคนที่อยู่ในขบวนเดียวกันกับทัวร์ที่เข้ามาเพียงแต่มีความคิดเห็นที่ไม่ตรงกันในบางประเด็นเท่านั้น ฉะนั้นการทัวร์ลงเช่นนี้ไม่อาจทำให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในแง่บวก แต่นำมาซึ่งความเจ็บปวดภายในการเคลื่อนไหวเอง บางครั้งถึงขั้นที่คนคนนั้นจะหยุดเข้าร่วมการสนทนาเกี่ยวกับหัวข้อนั้นๆ ไปเลย แม้ว่ามันจะไม่ได้เริ่มจากเจตนาเดียวกัน ในกรณีนี้ผลลัพธ์ของมันต่างจากการบูลลี่ขนาดไหน? เป็นสิ่งที่เราอยากชวนทุกคนมาหาคำตอบไปด้วยกันอ้างอิง:<a href="https://www.nytimes.com/2015/02/15/magazine/how-one-stupid-tweet-ruined-justine-saccos-life.html?smid=fb-share&_r=0" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.nytimes.com/2015/02/15/magazine/how-one-stupid-tweet-ruined-justine-saccos-life</a><a href="https://uproxx.com/viral/what-happened-to-justine-sacco-the-woman-whose-life-was-ruined-by-an-aids-joke-she-made-on-twitter/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://uproxx.com/viral/what-happened-to-justine-sacco-the-woman-whose-life-was-ruined-by-an-aids-joke-she-made-on-twitter/</a><a href="https://parentology.com/is-cancel-culture-the-new-cyberbullying/" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://parentology.com/is-cancel-culture-the-new-cyberbullying/</a><a href="https://www.theverge.com/2018/7/20/17596452/guardians-of-the-galaxy-marvel-james-gunn-fired-pedophile-tweets-mike-cernovich" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.theverge.com/2018/7/20/17596452/guardians-of-the-galaxy-marvel-james-gunn-fired-pedophile-tweets-mike-cernovich</a><a href="https://www.marca.com/en/lifestyle/tv-shows/2021/09/18/6145ee0aca474116248b45b5.html" rel="noopener noreferrer" target="_blank">https://www.marca.com/en/lifestyle/tv-shows/2021/09/18/6145ee0aca474116248b45b5.html</a>

Sally Rooney นักเขียนชาวไอริช เจ้าของผลงานนวนิยายชื่อดังเรื่อง Normal People (2018), Conversation with Friend (2017) และ Beautiful World Where Are You (2021) ที่ออกมาย้ำจุดยืนชัดเจนว่าเธอสนับสนุนองค์กรแห่งหนึ่งของปาเลสไตล์ซึ่งต่อต้านการฆ่าล้างเผ่าพันธ์ุโดยอิสราเอล แต่กลับกลายเป็นว่ามันอาจทำให้เธอต้องตกที่นั่งลำบาก เพราะรัฐบาลอังกฤษดูจะไม่เห็นด้วยกับการแสดงจุดยืนนี้ของเธอสักเท่าไร 

Sally Rooney นักเขียนชาวไอริช เจ้าของผลงานนวนิยายฮิต Normal People แสดงจุดยืนต่อต้านความรุนแรงต่อชาวปาเลสไตน์ และอาจทำให้เธอต้องตกเป็น ‘ผู้ก่อการร้าย’ ในสายตารัฐบาลอังกฤษ

“โซเชียลมีเดียทุกวันนี้ท็อกซิกเกินไป” น่าจะเป็นสิ่งที่หลายๆ คนรู้สึกร่วมกันแต่ก็ไม่สามารถทำอะไรได้นอกจากพาตัวเองออกไปจากพื้นที่ออนไลน์ ซึ่งแน่นอนว่าไม่ใช่ทุกคนจะสามารถทำได้ หลายคนเลยยังต้องดีลกับมวลอารมณ์ด้านลบที่พร้อมพุ่งใส่ตัวเราทุกด้าน

“ไม่รู้ว่าทำไมต้อง negative กับพวกเรา?” คำถามจาก ‘บีบี’ ผู้ชนะ The Face Thailand วัย 16 ปี ที่สะท้อนความอึดอัดต่อพลังท็อกซิกในโซเชียลมีเดีย 

นับเป็นอีกหนึ่งหมุดหมายสำคัญในการยกระดับสวัสดิการและสิทธิของแรงงานหญิงไทย หลังวุฒิสภาลงมติเอกฉันทร์ให้ผ่านร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองแรงงาน โดยเพิ่มสิทธิลาคลอดจาก 90 วัน เป็น 120 วัน โดยให้ค่าจ้างเท่าเดิมตลอดระยะเวลาที่ลา พร้อมสิทธิลาต่อเนื่องเพื่อดูแลบุตรที่เจ็บป่วย และสิทธิลาเพื่อช่วยเหลือคู่สมรสที่คลอดบุตร

วุฒิสภาผ่านร่างกฎหมายคุ้มครองแรงงานแล้ว! ขยายวันลาคลอดจาก 90 เป็น 120 วัน โดยได้รับค่าจ้างเท่าเดิมตลอดระยะวันลา และลาเพิ่มได้อีก 15 วัน หากลูกป่วยหรือพิการด้านคู่สมรสก็ได้รับสิทธิลาเพิ่มด้วย

MOVIN’ON

CULTURE

SELF

STYLE

VDO

CONVERSATION

MIRROR50

PR-NEWS

Social Issues

'ทัวร์ลง' กับ 'บูลลี่' ต่างกันมั้ย? ปลายทางเหมือนกันรึเปล่า?

แชร์บทความนี้

แชร์บทความนี้

Author

TASSANA PUTTAPRASART

RELATED

HOT TOPICS