จดหมายจากความอัดอั้น ถึงใครก็ตามที่ยังไม่เข้าใจผู้มีประจำเดือน
คุณอยากให้ ‘ใคร’ เข้าใจคนมีเมนส์ ‘เรื่องใด’ และ ‘เพราะอะไร’? คือชุดคำถามที่เราจ่าหน้าซองไปให้ ‘ผู้มีประจำเดือน’ 7 คนตอบกลับ ผู้มีประจำเดือนในที่นี้ ไม่ใช่เพียงเพศหญิง แต่ยังรวมถึงพี่น้อง LGBTQ+ ที่มีมดลูกและสามารถเป็นเมนส์ได้ โดยให้พวกเขาส่งต่อความอัดอั้นตันใจไปถึงใครก็ตามที่ยังไม่เข้าใจมิติเรื่อง ‘เมนส์’ ทั้งสภาวะทางอารมณ์ที่แปรปรวน ปัญหาผ้าอนามัยแพง การลาปวดท้องเมนส์ หรืออคติต่อคนมีเมนส์บางอย่าง ฯลฯ
ครอบครัว คนรัก เจ้านาย บริษัท คนในสังคม และรัฐบาล เป็นสิ่งที่มนุษย์เมนส์ทั้ง 7 เขียนจดหมายแนบสารภายในใจบางอย่างออกไป และหวังว่าพวกเขาเหล่านั้นจะทำความเข้าใจคนเป็นเมนส์ ไปจนถึงมองเมนส์ในมุมใหม่แบบที่วางอคติบางอย่างลง และรับฟังเสียงเหล่านี้อย่างตั้งใจ
ผู้มีประจำเดือนไม่สามารถเลือกจะมี หรือไม่มีประจำเดือนได้ ประจำเดือนเป็นเรื่องธรรมชาติตามระบบร่างกาย และเป็นเลือดที่หล่อเลี้ยงเจ้าของของมัน ถ้าวันใดอารมณ์ขึ้นๆ ลงๆ โปรดรู้ไว้ว่าเขากำลังต่อสู้กับฮอร์โมนอย่างหนัก ถ้าวันใดปวดท้องหนัก การได้ลาพัก ถือเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานในฐานะมนุษย์ ถ้าวันใดเมนส์มา แต่ผ้าอนามัยแพงเกินกำลัง สวัสดิการผ้าอนามัยควรเข้ามาแก้ปัญหา ถ้าวันใดเมนส์เลอะกางเกงขึ้นมา โปรดรู้ไว้ว่ามันเป็นธรรมชาติ ไม่มีใครตั้งใจ และเมนส์ไม่ได้สกปรก หรือถ้าวันใดคนเป็น LGBTQ+ เป็นเมนส์ ก็อย่าคิดว่าเขาจะไม่มีมุมอ่อนไหว เหมือนเพศหญิงคนอื่นๆ
โปรดเข้าใจคนมีเมนส์ นี่คือจดหมายจากผู้มีประจำเดือน ที่รอให้ทุกคนเปิดซองอ่านดูทุกบรรทัด
“เราอยากให้ครอบครัวเข้าใจคนเป็นเมนส์เวลาที่อารมณ์แปรปรวนมาก บางทีเมนส์มันทำให้สารเคมีบางอย่างในสมองเราเปลี่ยนได้ เราไม่สามารถควบคุมอารมณ์บางอย่างของเราได้แบบที่ต้องการ ทั้งอารมณ์เศร้า โกรธ เสียใจ มันอาจจะดูเป็นเรื่องปกติของคนทั่วไป แต่เวลาเป็นเมนส์มันจะรู้ได้ว่าอารมณ์มันมีมากกว่าปกติ ยกตัวอย่าง เราฝันว่าอยากกินชานมไข่มุกมาก แต่ไม่มีใครซื้อให้กินเลย ก็ร้องไห้ในฝัน แต่พอตื่นมาก็ อ้าว เรายังร้องไห้อยู่ น้ำตานองไปหมด ด้วยเหตุผลแค่ว่าอยากกินชานมไข่มุก บางทีเราก็ไม่รู้นะ ว่าอารมณ์หัวร้อน งี่เง่า หรือเสียใจมันมาจากการเป็นเมนส์ มันเดาอะไรไม่ได้เลยว่าเออ รอบนี้ฉันจะมาเสียใจ ฟีลโกรธ หรืองอแง”
“ทีนี้ที่บ้านเขาก็งงว่าเออ เราเป็นอะไรขนาดนั้น กับอีแค่เรื่องเล็กน้อย แต่สำหรับเรา เรื่องเมนส์มันไม่ใช่เรื่องเล็ก มันเป็นเรื่องใหญ่มาก ลำพังแค่เสียใจเพราะเมนส์ก็แย่แล้ว ไม่อยากให้ตัวเองเสียใจเพราะที่บ้านไม่เข้าใจอีกอะแม่ มีอยู่ครั้งหนึ่งเราตื่นมาแล้วรู้สึกว่าทุกอย่างแย่ไปหมด เลยเดินไปร้องไห้กับแม่ แต่แม่ตอบกลับมาว่าทำไมต้องร้องไห้ด้วย ทั้งที่เรามาเพื่ออยากระบาย แต่พอแม่พูดงี้ก็รู้สึกแย่ เราร้องไห้เพราะเมนส์ไม่ได้เลยเหรอ มันก็ไม่ได้อยากร้องหรอก”
“บ้านเป็นอะไรที่ควรเป็นพื้นฐานของความเข้าใจมาก ถ้าเขาไม่เข้าใจมันจะส่งผลต่อความรู้สึกกับเรามาก เซฟโซนแต่ละคนมันอาจจะไม่เหมือนกัน แต่เราคิดว่าการมีครอบครัวที่ดีเป็นลาภอันประเสริฐ อย่างน้อยในวันที่รอบตัวแย่ไปหมดเพราะเมนส์ ถ้ามีครอบครัวที่เข้าใจ คงเป็นอะไรที่ดีสุดๆ”
“ช่วงเมนส์มามันไม่ได้ส่งผลแค่กับร่างกาย หรือฮอร์โมน มันส่งผลต่อจิตใจกับอารมณ์ด้วย คือไม่ได้แปลว่าคนเป็นเมนส์จะเม้งแตกยังไงก็ได้ไม่ผิดนะ แต่อยากให้คนที่ไม่ได้เป็นเมนส์ช่วยเป็นน้ำเย็นให้ด้วย ช่วงเป็นเมนส์มันจะมีช่วงเวลาที่อารมณ์นำเหตุผล อยากให้คนรักช่วยใจเย็นๆ ใช้คำพูดดีๆ หรือปล่อยให้เขาอยู่กับตัวเองสักพักไปเลยก็ได้ หลีกเลี่ยงคำพูดหรือแรงปะทะที่ทำร้ายจิตใจ วันที่เมนส์มาเราเคยนอนร้องไห้ทั้งวันแบบไม่มีเหตุผล พอโดนคำพูดที่ทำร้ายจิตใจก็ยิ่งร้องไห้หนัก อารมณ์อ่อนไหวตอนเป็นเมนส์มันมีมากจริงๆ ไม่ได้แกล้ง”
“บางทีเขารู้นะว่าเมนส์เราจะมาช่วงไหน เขาก็จะเลี่ยงการปะทะ เพราะเขารู้สึกว่าเราเอาแต่ใจมากเป็นพิเศษ แต่เข้าใจได้ว่าเมนส์มา แต่เรากลับรู้สึกว่าไม่เห็นจะงี่เง่าตรงไหน อาจจะไม่รู้ตัว แต่มีวันหนึ่งที่เราเป็นเมนส์ เขาเลือกใช้คำพูดที่ทำร้ายจิตใจเรามาก วันนั้นเลยนอยด์ทุกอย่าง”
“อยากบอกว่าไม่ใช่ต้องยอมคนเป็นเมนส์ทุกอย่าง เพียงแค่อารมณ์อ่อนไหวนะ บางคนอาจจะคิดว่าแล้วกูต้องมารองรับอารมณ์คนเป็นเมนส์เหรอ ไม่ใช่แบบนั้น แค่อยากให้เข้าใจ และช่วยหาตรงกลางกันมากกว่า หาวิธีพูดกับเขาดีๆ หรือปล่อยให้อยู่กับตัวเองไปสักพักก็ได้ถ้าคิดไม่ออก”
"อยากให้หัวหน้าเข้าใจว่าถึงแม้เราจะเป็นทอม แต่ ณ ตอนนี้ เรายังมีร่างกายเหมือนผู้หญิงทุกประการ การที่เราเป็นทอมไม่ได้หมายความว่าเราจะไม่เจ็บป่วยเพราะเมนส์ หรือแข็งแรงไปกว่าร่างกายของผู้หญิงคนอื่นๆ เรายังปวดท้อง เรามีวันที่เซนซิทีฟเป็นพิเศษ เรามีช่วงเวลาอ่อนแอ หงุดหงิดง่าย หรือต้องการการปลอบโยนไม่ต่างจากคนอื่น ดังนั้นโปรดอย่าคาดหวังว่าเราจะแข็งแรงตลอดเวลา เพราะสุดท้ายแล้วเพศสภาพเราก็ยังคงเป็นผู้หญิงคนหนึ่งอยู่”
“ธรรมชาติของเขาเป็นคนที่ชอบเอาประสบการณ์ตัวเองมาตัดสินคนอื่นอยู่แล้ว เช่น ตัวเองไม่ค่อยปวดท้องเมนส์ คนอื่นก็ต้องไม่ค่อยปวดเหมือนกัน ยิ่งพอเป็นเราเป็นทอม เขายิ่งคาดหวังว่าเราต้องแข็งแรงกว่าคนอื่น ไม่น่าจะปวดท้องเมนส์มาก น่าจะทำงานได้ปกติ บางทีคนมองว่าทอมแข็งแรงเพราะมีความเป็นชาย จนลืมความเป็นจริงว่า we are all human”
“จะทอม หรือผู้ชาย ไม่จำเป็นต้องแข็งแกร่งตลอดเวลา สุดท้ายมันก็เป็นแค่ภาพที่สังคมสร้างขึ้นมาว่าคุณจะต้องแข็งแรงกว่า ต้องเป็นผู้นำ แต่เปล่าเลยทุกคนอ่อนแอได้เหมือนกัน อย่าเอาสิ่งที่เราคิด หรือสังคมคิดมาตัดสินว่าใครควรเป็นยังไง”
“อยากให้ทุกบริษัทเข้าใจคนมีเมนส์เรื่องการลาป่วย เพราะในทุกครั้ง มันไม่ได้ผ่านไปได้อย่างง่ายดายทุกคน มันมาพร้อมอาการปวดท้อง ปวดหลัง เพลียอย่างที่สุด ซึ่งส่งผลต่อการใช้ชีวิตและการทำงาน หลายคนจึงควรได้ลาเพื่อการพักผ่อน ทั้งนี้การเป็นเมนส์ยังเป็นการเสียสละเพื่อสืบต่อมวลมนุษยชาติของเราให้ดำรงอยู่ต่อไปอีกด้วย!”
“เราเคยทำงานทั้งบริษัทไทยและบริษัทต่างประเทศ มีแค่ที่ออสเตรียที่จะเตรียมผ้าอนามัยไว้ให้ในห้องน้ำเลย มีให้ทุกแบบ ซึ่งเราเห็นแล้วเรารู้สึกดีนะ รู้สึกว่าเขาใส่ใจมากเลย อย่างที่ไทยชุดปฐมพยาบาลจะมียาสามัญประจำบ้านกับชุดทำแผลให้ แต่ที่ออสเตรียจะมีผ้าอนามัยอยู่ในนั้น นี่คือความใส่ใจที่เขามี”
“เราเคยทำงานที่ยิมแห่งหนึ่ง แล้วปวดท้องเมนส์มาก กินยาไปแล้ว 2 รอบก็ไม่หาย แต่เขาไม่ให้เรากลับบ้าน สุดท้ายต้องไปแอบนอนในห้องน้ำ รู้สึกอนาถามาก พอลูกค้ามาเห็นก็ดูไม่ดีอีก มองว่าพนักงานคนนี้ดูขี้เกียจจัง ปัญหานี้มันเกิดจากที่หลายคนไม่เข้าใจว่าตอนเมนส์มันปวดท้องขนาดไหน”
“หลายคนคิดว่าการลาหยุดตอนเป็นเมนส์ คือเรื่องไม่จำเป็น เพราะคิดว่ามันคงแค่ปวดแบบปวดเมื่อย แป๊บเดียวหาย ยิ่งบางครั้งถ้าเราไม่ได้ปวดทุกเดือน เขาก็จะสงสัยอีกว่าทำไมเดือนนี้ปวด เดือนนั้นไม่ปวด ไม่เห็นลาทุกเดือนเลย ข้ออ้างรึเปล่า จริงๆ ไม่เข้าใจไม่เป็นอะไร แต่อยากให้เคารพในการพูดหรือตัดสินใจของคนเป็นเมนส์ ถึงจะไม่เชื่อว่าลาเพราะปวดจริง หรือจะคิดว่าลาไปทำอย่างอื่น ยังไงก็ควรต้องมีวันลาหยุดเพราะปวดท้องเมนส์อยู่ดี”
“อยากให้เข้าใจคนมีประจําเดือนในเรื่องการเจ็บป่วย ทรมานจากอาการปวดท้อง ซึ่งผู้มีประจำเดือนจะมีอาการปวดท้องมากช่วง 2-3 วันแรกที่ประจําเดือนมา จึงเสนอว่าควรมีการลาหยุดพิเศษเพื่อผู้มีประจำเดือน 2 วันต่อเดือน ไม่นับรวมกับการลาพักร้อน ลากิจ หรือลาป่วย อยากให้เจ้านายทําความเข้าใจและรับรู้ถึงปัญหานี้ ถ้าปฏิบัติได้จริงจะดีมาก”
“ถ้ามันเป็นวันลาหยุดพิเศษบนปฏิทินได้ก็อยากให้มี เพราะมันเป็นเรื่องที่สำคัญและอยากให้ทุกคนตระหนัก มันไม่ใช่แค่อาการปวดท้องธรรมดา แต่มันทรมานมาก ประจําเดือนมันมีทุกเดือน และคิดว่า ควรมีวันหยุดเฉพาะ นี่คือเรื่องของสิทธิสตรี เอาตรงๆ มันก็คือการลาป่วยอะแหละ แต่ก็อยากให้เพิ่มวันขึ้นมา เพราะใครจะไปรู้เหรอ ว่าประจำเดือนจะมาตอนไหน หรือปวดตอนไหน มันเลยต้องอยู่นอกเหนือการลาป่วยปกติ”
“ส่วนใหญ่คนที่ไม่เข้าใจว่าทำไมต้องมีวันพิเศษให้ผู้มีประจำเดือน เพราะเขาไม่เปิดรับความคิดเห็นหรือการเปลี่ยนแปลงมากกว่าละมั้ง คิดว่าเป็นเรื่องเล็กน้อยไม่สำคัญ อะไรที่มันไม่ใช่เรื่องของตัวเอง ก็คงไม่พยายามที่จะเข้าใจมัน”
“ส่วนตัวไม่โอเคกับการที่เวลาผู้หญิงเมนส์เลอะกางเกง แล้วมีบางคนมาบูลลี่ โดนมองต่างๆ ทำท่าทางเหยียด แสดงออกว่ารังเกียจ เราอยากให้หลายคนเข้าใจการเป็นเมนส์ใหม่ ถ้าเลือกได้คงไม่มีใครอยากเมนส์เลอะ หรือคงไม่มีใครอยากจะเป็นเมนส์ด้วยซ้ำ ถ้าจะใช้ชีวิตลำบาก กลัวเลอะ ปวดท้อง อารมณ์อ่อนไหว บางทีเมนส์มาไม่รู้ตัว เลอะชุด เลอะกางเกง ก็โดนว่าว่าทุเรศ ทำไมไม่รู้จักดู เลอะเทอะไปหมด โดนบูลลี่ มองแรงๆ”
“แม้กระทั่งการเป็นเมนส์แต่ละทีก็ยังเข้าวัดหรือบางสถานที่ไม่ได้ เนื่องจากเขาปลูกฝังกันมาว่าเมนส์สกปรก ซึ่งเขาคนนั้นคือใครก็ไม่รู้ที่มาตัดสินร่างกายของผู้หญิง”
“อยากให้ทุกคนเข้าใจเมนส์ใหม่ เมนส์เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติ ไม่ได้สกปรก ไม่อยากให้ใครต้องอายที่จะเป็นเมนส์ อายที่จะเดินถือผ้าอนามัย หรือต้องบอกคนอื่นว่าผ้าอนามัยเป็นขนมปัง เพราะกลัวคนจะรู้ว่าเป็นเมนส์อีกแล้ว”
“อยากให้รัฐบาลเข้าใจคนมีเมนส์เรื่องผ้าอนามัย เพราะผ้าอนามัยมีราคาสูงมาก ยิ่งถ้าเป็นผ้าอนามัยคุณภาพดีๆ ฟังก์ชั่นเยอะๆ ก็จะแพงขึ้นตามราคา คนชนชั้นกลางอย่างเรายังรู้สึกว่ามันแพง แล้วคนรายได้น้อยล่ะ เศร้าแทนเลย”
“ปัญหาผ้าอนามัยราคาสูงส่งผลให้คนบางกลุ่มไม่สามารถเข้าถึงได้ เพราะไม่มีกำลังทรัพย์เพียงพอในการเลือกซื้อผ้าอนามัยที่เหมาะสมกับร่างกายของตัวเองจริงๆ ซึ่งการหันไปเลือกซื้อผ้าอนามัยราคาถูกก็ไม่ใช่วิธีการแก้ปัญหาที่ถูกจุด เพราะบางคนไม่สามารถใช้ยี่ห้อนั้นๆ ได้อีกอยู่ดี เกิดอาการแพ้บ้าง เกิดความหมักหมม และอาจก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพตามมา”
“เราอยากให้ราคาถูกลงจริงๆ บางทีแบบเย็นราคาก็สูงกว่าแบบอื่น แต่ต้องยอมรับว่ามันโอเค มันไม่อับ และไม่มีกลิ่น เราไม่สามารถใช้บางยี่ห้อ เพราะแพ้จนทนใส่ไม่ได้เลยค่ะ มันคัน และระคายเคืองมากๆ”
“เรามองว่าควรแจกผ้าอนามัยฟรีให้กับคนที่ไม่สามารถเข้าถึงได้ อาจจะแจกให้คนที่มีบัตรคนจนก่อนก็ได้ แต่ก็ใช่ว่าคนจนทุกคนจะมีบัตรนี้อีก เราเลยอยากให้แจกฟรีให้กับคนที่ไม่สามารถจ่ายส่วนนี้ได้ทุกคน และทำให้ราคาผ้าอนามัยถูกลงด้วย เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าถึงผ้าอนามัยทุกรูปแบบได้”
